Халқ таълими ходимлари асосий лавозимларининг малака тавсифлари

15-боб. Ахборот-кутубхона муассасаси 
ходимларининг малака тавсифлари 
 
108-§. Ахборот-кутубхона муассасаси директори
(мудири) лавозимининг малака тавсифлари 
 
Тартиб рақами 
532 
Машғулотларнинг миллий стандарт 
классификатори бўйича коди 
1319 
Ходимлар тоифаси 
Бошқарув 
334. Лавозим вазифалари: 
а) ахборот-кутубхона муассасасининг (бундан буѐн матнда кутубхона деб юритилади) 
умумий фаолиятига раҳбарлик қилиш; 
б) кутубхонага юклатилган вазифа ва касбий мажбуриятларни бажариш, унинг иш 
фаолиятини самарали ташкил этиш ҳамда ижро интизомига риоя қилиш; 
в) кутубхонанинг йиллик ва истиқбол иш режаларини шакллантириш, уларни ўз 
вақтида сифатли бажарилишини назорат қилиш; 

---

143 
г) кутубхона бўлим бошлиқлари иш тақсимотини, ходимларнинг йиллик иш 
режаларини тасдиқлаш ва улар томонидан ўзига юклатилган вазифаларнинг бажарилишини 
назорат қилиш; 
д) кутубхонада ташкил этиладиган ўқув семинар-тренинглар, конференциялар, 
дастурларни тасдиқлаш, унинг бажарилишини, иш фаолиятининг сифат ва самарадорлиги 
устидан назорат қилиш; 
е) кутубхонанинг ахборот излаш тизимларини яратиш ишларидаги инновацион 
жараѐнларни библиографик, ахборот, методик, илмий-тадқиқот фаолиятига жорий 
этилишини амалга ошириш; 
ж) кутубхонага ажратилган бюджет маблағлари ва бошқа бюджетдан ташқари 
тушумлардан тўғри фойдаланишни таъминлаш ҳамда унинг мулкига эҳтиѐткорона 
муносабатда бўлиш; 
з) кутубхонанинг ходимларга бўлган эҳтиѐжини аниқлаш, кадрларни танлаш ва жой-
жойига қўйиш, юқори малакали мутахассислар билан тўлдириш, уларнинг касбий 
маҳоратларини ривожлантириш бўйича чора-тадбирларни амалга ошириш ҳамда кадрлар 
захирасини шакллантириш; 
и) кутубхона ходимларини қайта тайѐрлаш ва уларнинг малакасини оширишни, 
ходимлар аттестациясини ҳамда улар томонидан меҳнат интизомига риоя қилинишини 
назорат қилиш; 
к) кутубхона ходимларининг вазифалари, лавозим мажбуриятларини белгилаш, улар 
орасидаги энг фаолларини рағбатлантириш, ўз ваколати доирасида интизомий жазо 
чораларини қўллаш масалаларини кўриб чиқиш; 
и) жамоада соғлом маънавий муҳитни шакллантириш, ички меҳнат тартиби қоидаларини 
ўрнатиш; 
л) корхона, муассаса ва ташкилотлар билан хўжалик шарномалари тузишда кутубхона 
номидан фаолият юритиш, унинг манфаатларини ҳимоя қилиш, ўрнатилган тартибда 
ишончномалар бериш, турли йўналишдаги давлат ва нодавлат ташкилотлар билан ўзаро 
ҳамкорликда иш юритиш; 
м) кутубхонанинг моддий-техника базасини мустаҳкамлашга оид чора-тадбирларни 
амалга ошириш, ўқув жиҳозлари, асбоб-ускуналар ва бошқа таълим воситаларининг 
сақланишини ҳамда улардан самарали фойдаланишни таъминлаш; 
н) кутубхонанинг фойдаланувчиларига ахборот-кутубхона ресурслари хизматини 
кўрсатиш ҳамда унинг босма ва электрон фондини шакллантириш; 
о) жисмоний ва юридик шахсларнинг ѐзма ҳамда оғзаки мурожаатларини, ариза ва 
шикоятларини кўриб чиқиш; 
п) санитария-гигиена талаблари, меҳнатни муҳофаза қилиш, техника ва ѐнғин 
хавфсизлиги қоидалари талабларига риоя қилиш. 
335. Билиши лозим: 
а) халқ таълимига оид ва болалар ҳуқуқларини тартибга солувчи ҳамда ахборот-
кутубхона фаолиятини такомиллаштиришга тегишли амалдаги норматив-ҳуқуқий 
ҳужжатларни, шу соҳадаги янгиликларни; 
б) ахборот-кутубхона иши назарияси ва амалиѐтини, методик ишларни ташкил этиш 
ва самарадорлигини ошириш усулларини; 
в) кутубхона моддий-техник базасини мустаҳкамлаш ва ривожлантириш ишларини 
ташкил қилиш ва унинг бажарилиши устидан назорат олиб боришни; 
г) кадрларни танлаш ва жой-жойига қўйиш усулларини, уларнинг малакасини ошириш 
ва қайта тайѐрлаш тартибини; 

---

144 
д) жамоада соғлом маънавий муҳитни шакллантириш, аҳил-иноқликни мустаҳкамлаш 
бўйича фаолият юритишни; 
е) кутубхона ички тартиб-қоидаларининг ходимлар томонидан бажарилишини назорат 
қилишни, уларга самарали ишлаши учун етарли шарт-шароитлар яратиб бериш йўлларини; 
ж) кутубхонанинг бюджетдан ташқари маблағ топиш фаолиятини ташкил этиш ва бу 
маблағларнинг амалдаги қоидалар асосида сарф этилишини таъминлашни; 
з) санитария-гигиена талаблари, меҳнатни муҳофаза қилиш, техника ва ѐнғин 
хавфсизлиги қоидаларини. 
336. Малака талаблари: 
а) ўз йўналиши бўйича камида бакалавр даражасидаги олий маълумот; 
б) хорижий тиллардан бирининг бошланғич босқичини ва ахборот-коммуникация 
технологияларидан фойдаланишни билиши; 
в) библиограф (кутубхоначи) лавозимида камида беш йиллик иш стажи.