Farmokognoziya oxiri p65

2. Quritilmagan shira.
Aloyning yangi yig‘ilgan bargidan
yoki novdalardan presslash usuli bilan olinadi. Bu shiraning 80
qismiga 20 qism spirt qo‘shib, konservatsiya qilinadi. Shiraning
hidi yoqimli, mazasi achchiq.
3. Biogen stimulatorlarga boy preparatlar.
Akademik V. P.
Filatovning ko‘rsatishicha, har qanday o‘simlik yoki hayvon
to‘qimasini organizmdan ajratib olib, noqulay (lekin o‘ldirmay-
digan) sharoitda saqlansa, to‘qimada chuqur biokimyoviy

---

256
o‘zgarishlar yuz beradi. Normal moddalar almashinuvi jarayoni
buziladi va hayot faoliyati so‘na boshlaydi. To‘qima o‘z hayot
faoliyatini tiklashi uchun maxsus modda ishlab chiqaradi. Ana
shu modda biogen 
stimulator
deb ataladi.
Kimyoviy tarkibi.
Barg tarkibida sof va birikkan holda antra-
tsen hosilalari — aloin, nataloin, izoemodin va boshqalar bo‘-
ladi. Bulardan tashqari, sabur tarkibida smola, oz miqdorda efir
moyi va achchiq moddalar uchraydi.
Ishlatilishi.
Saburning katta dozasi (0,03—0,2 g) surgi dori
sifatida, kam miqdorda (0,01—0,02 g) ovqat hazm qilishni
yaxshilash va ishtaha ochish uchun ishlatiladi.
Biogen stimulatorli preparatlar ko‘z kasalliklari (konyunk-
tivit, ko‘z shishasimon tanachasining xira tortishi va boshqalar)
da hamda boshqa umumiy kasalliklar (surunkali artrit, me’da va
o‘n ikki barmoq ichakning yara kasalligida, bronxial astma,
ginekologik va boshqa kasalliklar) da qo‘llaniladi.
Aloy bargining konservatsiya qilingan yangi shirasi bakterit-
sid xususiyatga ega bo‘lib, kuygan joyni, tropik, yuqumli va
boshqa yaralarni hamda gastrit va kolit kasalliklarini, teri
yallig‘lanishi kasalliklarini davolashda, shira va sharbat qab-
ziyat hollarda surgi dori sifatida qo‘llaniladi.
Aloy suyuq surtmasi (linimenti) quruq va ho‘l epidermitni,
nur terapiyasi natijasida II—III darajali kuygan joylarni davo-
lashda ishlatiladi. Xalq tabobatida aloy bargidan va shirasidan turli
yaralarni hamda o‘pka silini davolashda foydalaniladi. O‘pka silini
davolash uchun shiraga asal va cho‘chqaning ichki moyini
qo‘shib beriladi.