Biogeografiya kk

3. Gemikriptofitler-o’siwshi bu’rtikleri topıraq u’stide ornalasıp, o’simlik japıraqları 
menen jabılg’an halda qıslaydı (qoyma-qoshqarma, krapiva) 
4. Kriptofitler- qısta jer u’sti bo’limleri o’lip qalatug’ın ko’p jıllıq sho’p o’simlikleri. 
Olardın’ o’siw bu’rtikleri topıraq astında (geofitler) ha’m suw astında (gidrofitler). Bularg’a 
boyan, aqbas, qamıs, shalan’ h.t.b 
5. Terofitler- bular jıl ma’wsiminin’ qolaysız jag’dayınan keyin tuqım halında 
saqlanatug’ın o’simlikler bolıp, olarg’a bir jıllıq sho’p o’simlikleri jatadı. 
Orta Aziya sho’l o’simliklerinin’ tirishilik formaların E.P.Korovin (1961, 1962) tolıq 
tu’rde islep shıqqan.
D.N.Kashkarov (1945) haywanlardın’ tirishilik formaların klassifikatsiyalawda, olardın’ 
ha’reket etiw iykemliliigin esapqa ala otırıp, to’mendegishe du’zedi. 
I. Suwıq qanlılar (poykilotermli) haywanlar: 1) jıl dawamında ha’reket etiwshiler : 2) Jıl 
dawamında ha’reket etpewshiler: a) jazda uyıqlawshı b) qısta uyıqlawshı. 
II. Issı qanlılar (gomoyotermli): A. Otırıqlı. 1) Jıl dawamında ha’reketshen’: 2) Jıldın’ 
bo’liminde ha’reket etiwshiler: a) jazda uyıqlawshılar b) qısta uyıqlawshı B. Ma’wsimli 1) uya 
salıwshılar, 2) qısqı, 3) jazg’ı 4) jaz arasında 
Ha’r qıylı ortalıqta ha’reket etiw uqıbına qarap to’mendegishe bo’ledi. 
I. Ju’ziwshiler: 1. tek suwdag’ılar: a.nekton, b) plankton, v) bentos, 2. Jer ha’m 
suwdag’ılar: a) su’n’giwshiler, b) su’n’gimewshiler, v) awqatın suw u’stinen tabıwshılar. 
II. Gewlewshiler: 1. Absolyut jer gewlewshiler (barlıq o’mirin jer astında o’tkeriwshiler). 
2. Salıstırmalı jer gewlewshiler (jer u’stine shıg’ıp turıwshı) 
III. Jer u’sti formaları: 1.Uya islemewshiler. a) juwırıwshı, b) sekiriwshi, v) jılısıwshılar. 
2. Uya islewshiler. a)juwırıwshı, b)sekiriwshi, v) jılısıwshı, 3. Jarda jasawshılar 
IV. Ag’ashqa o’rmelewshiler: a) ag’ashtan tu’speytug’ınlar, b) tek ag’ashta o’rmelep 
ju’riwshiler.