259
qo‘yilgan bo‘lsa, qoidalar buni ko‘zda tutishi va bu maqsaddan chetga
chiqishga yo‘l qo‘yilmasligi lozim.
Suveren fondning investitsion strategiyasi bu – fond investitsion
faoliyatining umumiy vazifalar
va investitsiyalar mafkurasini,
shuningdek, ularga erishishning eng samarali yo‘llarini tanlashni
belgilab beradigan maqsadlar tizimidir. Investitsion strategiya ishlab
chiqish bu – suveren fond investitsion faoliyatining bosh rejasini ishlab
chiqish bo‘lib, unga rioya qilish uzoq muddatli istiqbolda investitsion
maqsadlarga erishish va fond vazifalarini hal qilishga imkon beradi.
Investitsion deklaratsiya fondning investitsion maqsadlari va
vazifalariga erishish bo‘yicha taktik rejani ifodalaydi hamda
investitsion strategiyaning tarkibiy qismi hisoblanadi. Investitsion
strategiyani amalga oshirish suveren
fondlar faoliyatining muhim
tarkibiy qismi sanaladi.
Suveren fondlarni boshqarish tashkiliy strukturasini shakllantirish
deganda shunday tashkiliy struktura tashkil qilish ko‘zda tutiladiki,
bunda boshqaruv strukturasining barcha muhim elementlari, vazifalar
va vakolatlarni taqsimlash, shuningdek, boshqaruv qatnashchilari
oldida majburiyatni fond missiyasini amalga oshirishga yo‘naltirilayot-
gan eng yaxshi tarzda taqsimlanishi lozim.
Suveren fondlarning mablag‘larini shakllantirish va foydalanish
suveren fond mablag‘larini shakllantirish, ularni fond mablag‘lari
hisobi bo‘yicha alohida hisoblarga o‘tkazish, shuningdek, mablag‘larni
fondning maqsad va vazifalarini amalga oshirishga yo‘naltirish o‘zaro
bog‘liq jarayonini ifodalaydi.
Suveren fondlar mablag‘larini investitsiyalash bu – investitsion
daromad olish maqsadida fond mablag‘larini manfiy natija olish riski
bilan bog‘liq har xil sinflar va turlarga joylashtirish jarayonidir.
Fond mablag‘lari bilan operatsiyalar hisobi va hisoboti suveren
fondlarning schetlardagi mablag‘lar bilan operatsiyalar haqida
axborotni aniqlash, o‘lchash, to‘plash va qayd qilish bo‘yicha
to‘laqonli tizimni ifodalaydi. Hisob tizimining ish natijasi suveren
fondning boshqaruvchisi uning asosida
u yoki bu boshqaruv qarori
qabul qiladigan obyektiv va to‘liq axborot bo‘lishi lozim. Qonun
chiqaruvchi va ijroiya hukumat organlari, mamlakat fuqarolari, ichki
260
va tashqi auditorlar, fond investitsiyalarini potensial oluvchilar va
boshqalar axborotdan foydalanuvchilar bo‘lishi mumkin.
Suveren fond faoliyati ustidan nazorat boshqaruv tizimining asosi
funksiyalaridan biri hisoblanadi va fondning
optimal faoliyatini
ta’minlash maqsadida ko‘rsatkichlar monitoringi ustidan kuzatishni
ifodalaydi. Olingan nazorat natijalari asosida suveren faoliyatini
moslashtiradi va boshqaruv qaror qabul qilinadi. Shunday qilib,
nazorat bu amaldagi natijalarni maqsadli yoki kutilgan natijalar bilan
taqqoslash yo‘li bilan qo‘yilgan maqsad va vazifalarga erishishni
ta’minlaydigan jarayondir.
Suveren fondlarni boshqarishning asosida
maqsadlarni belgilash
yotishi lozim. M.Panovning fikriga ko‘ra, maqsadlarni belgilash
tizimning missiyasi, strategik ko‘rsatmalar va hal etiladigan vazifalar
xarakteriga muvofiq bosh maqsad va maqsadlar daraxti belgilashni
ko‘zda tutadigan boshqaruvning birlamchi bosqichini ifodalaydi.
104
Maqsadlarni belgilash iqtisodiy tizimlarni boshqarishda eng
muhim jarayon hisoblanadi. Tizim tashkil qilishda maqsadlarni
noto‘g‘ri tanlash shunga olib keladiki, hal etilishi lozim bo‘lgan
muammolar qolib boshqa muammolar hal etiladi. Maqsadni to‘g‘ri
tanlash bu – boshqaruv maqsadiga erishishning garovidir.
105
Bizning
nazarimizda, boshqarish doirasida funksional boshqaruv
elementlari maqsadlar eng to‘liq qondiriladigan va suveren fondlar
oldiga qo‘yilgan vazifalar hal etiladigan darajada uyg‘unlashadigan
boshqaruv suveren fondlarni samarali boshqarish hisoblanadi.
O‘zbekiston
Respublikasining
Tiklanish
va
taraqqiyot
jamg‘armasi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston
Respublikasining Tiklanish va taraqqiyot Jamg‘armasini tashkil etish
to‘g‘risida”gi 2006 yil 11 maydagi PF–3751-sonli Farmoniga muvofiq
tashkil etilgan. Jamg‘arma Vazirlar Mahkamasi huzuridagi moliyaviy
muassasa bo‘lib, faoliyatining asosiy maqsadi iqtisodiyotning
yetakchi, eng avvalo bazaviy tarmoqlarini modernizatsiyalash va
texnikaviy qayta qurollantirish bo‘yicha
loyihalarning amalga
104
Do'stlaringiz bilan baham: 
