Ўзбекистон республикасининг меҳнат кодекси

161-модда. Меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббусига 
кўра бекор қилиш
Номуайян муддатга тузилган меҳнат шартномасини, шунингдек 
муддати тугагунига қадар муддатли меҳнат шартномасини иш берувчининг 
ташаббусига кўра бекор қилиш
 
асосланган бўлиши керак. 
Қуйидаги сабаблардан (асослардан) бирининг мавжудлиги меҳнат 
шартномасини бекор қилишнинг асосланганлигини билдиради: 
1) ташкилот (унинг алоҳида бўлинмаси) ўз муассисларининг 
(иштирокчиларининг) ёки таъсис ҳужжатлари билан бунга ваколат берилган 
юридик шахс органининг қарори билан тугатилганлиги ёхуд якка 
тартибдаги тадбиркор томонидан фаолиятнинг тугатилганлиги; 
2) технологиянинг, ишлаб чиқариш ва меҳнатни ташкил этишнинг 
ўзгариши, ишлар (маҳсулот, хизматлар) ҳажмининг қисқариши билан 
боғлиқ бўлган ташкилот (унинг алоҳида бўлинмаси), якка тартибдаги 
тадбиркор ходимлари сонининг ёки штатининг ўзгарганлиги; 
3) ходимнинг малакаси етарли бўлмаганлиги сабабли эгаллаб турган 
лавозимига ёки бажараётган ишига мувофиқ эмаслиги; 
4) ходимнинг ўз меҳнат мажбуриятларини мунтазам равишда 
бузганлиги. Аввал меҳнат мажбуриятларини бузганлиги учун ходим 
интизомий ёки моддий жавобгарликка тортилган ёхуд унга нисбатан меҳнат 
тўғрисидаги қонунчиликда ва меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларда 
назарда тутилган таъсир чоралари қўлланилган кундан эътиборан бир йил 
ичида ходим томонидан такроран интизомий ножўя ҳаракат содир 
этилганлиги меҳнат мажбуриятларини мунтазам равишда бузишдир; 
5) ходимнинг ўз меҳнат мажбуриятларини бир марта қўпол равишда 
бузганлиги. Ходим билан тузилган меҳнат шартномасини бекор қилишга 
олиб келиши мумкин бўлган меҳнат мажбуриятларининг бир марта қўпол 
равишда 
бузилишлари 
рўйхатини 
белгилаш 
ушбу 
Кодекснинг
162-моддасига мувофиқ амалга оширилади;
6) ушбу Кодексда ва бошқа қонунларда белгиланган ўзга сабаблар 
(асослар). 
Меҳнат шартномасини ушбу модда иккинчи қисмининг 2 ва 3-бандларига 
кўра бекор қилишга ушбу Кодекс 144-моддасининг талабларига риоя 
этилган ҳолда йўл қўйилади. 
Меҳнат 
шартномасини 
ходимнинг 
айбли 
ҳаракатлари 
(ҳаракатсизлиги) учун бекор қилиш интизомий жазо чораси бўлиб, у ушбу 
Кодексда белгиланган интизомий жазоларни қўллаш тартиби ва 
муддатларига риоя этилган ҳолда амалга оширилиши керак. 
Умумий ўрта махсус, профессионал таълим ташкилотларининг, 
шунингдек давлат грантлари бўйича таълим олган олий таълим 
ташкилотларининг тегишли таълим ташкилотини тамомлаган кундан 
эътиборан уч йил ичида биринчи бор ишга кирган битирувчилари билан 
меҳнат шартномаси ушбу меҳнат шартномаси тузилган кундан эътиборан 
уч йиллик муддат ўтгунига қадар иш берувчининг ташаббусига кўра бекор 

---

89 
қилинганида иш берувчи бу ҳақда маҳаллий меҳнат органига ёзма шаклда 
хабар қилиши керак.