Илмий муҳаррир: медицина фанлари доктори, профессор Н

Elastik biriktiruvchi to`qima.
Bu to`qima chin tovush bog`lamida uchrab, parallel 
yo`nalgan elastik tolalarning yaxshi rivojlanganligi bilan xarakterlanadi. Bu bog`lamda elastik 
tolalar tarmoqlangani uchun ular to`r shaklini hosil kiladi. Elastik bog`lamlar kollagen 
to`qimadan farq qilib har xil tartibli tutamlar hosil qilmaydi. 
Elastik tipdagi arteriya devorlarida (aorta, o`pka arteriyasi va boshqalar) elastik 
to`qimaning plastinkalari darchali membranalar (membranae elasticae fenestratae) hosil qiladi. 
Darchali membranalar bir necha qavat bo`lib joylashgan, ular oralig`i esa silliq mushak 
hujayralari, fibrotsitlar va asosiy modda bilan to`lgan. 
MAXSUS XUSUSIYATGA EGA BO’LGAN BIRIKTIRUVCHI TO’QIMALAR 
Yuqorida ko`rib o`tilgan 
, 
siyrak va zich biriktiruvchi to`qimadan tashqari, maxsus 
xususiyatga ega bulgan biriktiruvchi to`qimalar - retikulyar to`qima, yog` to`qimasi, shilliq 
to`qima, pigment to`qima fark qilinadi. 
Retikulyar (to`rsimon) to`qima (textus reticularis)
. Bu to`qima retikulyar hujayralar 
va retikulin tolalardan tashkil topgan. Retikulyar hujayralar o`siqlari bilan birlashib, to`rsimon 
(reticulum) tuzilmani hosil qiladi. Retikulyar hujayralarga retikulin tolalar zich tegib yotadi. 
Retikulyar to`qima organizmning turli qismlarida uchraydi. Bu to`qima suyak ko`migi, limfa 
tuguni va taloqning stromasini hosil qiladi. 
Retikulyar to`qimani ichak shilliq qavatida, buyrakda va boshqa organlarda ham 
uchratish mumkin. Uning asosiy vazifalaridan biri qon shaklli elementlari ishlanib chiqishida 
maxsus mikromuhit hosil qilishdir. Bu to`qima hosil qilgan qovuzloklarda rivojlanayotgan qon 
shaklli elementlarining turli hujayralarini uchratish mumkin. Retikulyar to`qimaniig ba’zi 
hujayralari to`rdan ajrab, erkin retikulyar hujayralarni hosil qiladi. Taloq va limfa tugunining 
retikulyar to`qimasidan qon yoki limfa doimo o`tib turadi. Shuning uchun bu a’zolarning 
retikulyar hujayralari yot antigen bilan to`qnashadi va shu antigen to`g`risida limfotsitlarga 
ma’lumot yetkazib beradi. 

---

130