O ’. M. Asqarova, M. A. Abdullaeva, M. Boltaeva andragogika

67

---

Ish jo yin i tayyorlash
Seminar m ashg’ulotini olib borishda uni muvoffaqiyatli chiqishini 
ta’minlash uchun muxim xisoblanadi. M ashg’ulot o ’tkaziladigan xonani 
tayyorlash lozim. Xona bir nechta guruh ishlashi uchun etarli darajada keng 
bo’lishi, stol va stullar erkin, bemalol suriladigan xolda bo’lishi zarur. Mebel’ 
jixozlarini ish jarayonining m a’lum bosqichlariga mos ravishda joylashtirishning 
bir nechta variantini o ’ylab chiqish mumkin.
Agar o’qitishning texnik vositalari kerak bo’lsa, ulam ing ishchi holati 
(sozligi)ni oldindan tekshirib qo’yish kerak, aks xolda o ’quv jarayoniga va ish 
tartibiga sezilarli o ’zgartirish kiritish lozim bo’ladi. Vaxolanki, amaliy seminar 
o’tkazish uchun kanstelyariya mollarining chegaralangan turi etarli bo’ladi: katta 
xajmli qog’oz (flip), har xil rangdagi kartochkalar, flomaster (marker)lar, elim, 
qaychi, skoch, kabilar zarur, ularni oldindan olib kelib tayyorlash kerak.
Biz muallim moderator seminarim o’tkazishga aloqador kishilar bilan uni 
batafsil muhokama qilib olishimiz zarur buning uchun bir yoki ikki soat vaqtga 
ega bo’lishimiz.
Birlamchi aqliy xujunt
Mavzuga chuqurlashish (o’quv materialini taqdim etish) dan oldin 
moderator guruhga mavzuga oid umumiy savol beradi va unga javob berishni 
so’raydi. Masalan, loyixani tayyorlash xaqida gapirib, moderator: "Loyixa 
deganda nimani tushunasiz?" yoki "Sizningcha, har kanday loyiha nimalardan 
tashkil topadi?" v a sh.k. savollarni o’rtaga tashlashi mumkin. Guruh javoblari 
tayanch so’zlar ko’rinishida oq qog’ozga yoki doska (yozuv taxtasi)ga yozib 
boriladi. Moderator o ’z chiqishining asosiy mazmunini ifoda etuvchi barcha 
tayanch so’zlar chiqmagunicha yo’naltiruvchi savollar yordamida xaqiqiy 
xujumni davom ettiradi.
Endi doskada qayd etilgan tayanch qog’ozlami oldindan tayyorlangan 
rejaga asoslanib birlashtirish va kerakli mazmun bilan to ’Idirish lozim. Agar siz 
bunda tayanch so’zlarning mualliflarini eslab o ’tsangiz (Bahodirjon to’g’ri 
ta ’kidlaganlaridek. yoki "Nargizaxon menga yana bir holat (jixat)ni eslatdilar). 
Guruh a ’zolari bu axborotni o’zlari bergandek tasaw u r qilib turiladi va ta’lim 
olayotganlarini sezmagan xolda, uni o’zlarinikidek qabul qiladilar. Bundan 
tashqari, siz tayyor k o ’rgazmali qurolga ega bo’lasiz; zarur xollarda kerakli 
so’zni marker bilan ajratish, tagiga chizish orkali e ’tibo-rini unga qaratishingiz 
lozim bo’ladi, xolos.