Toshkent kimyo-texnologiya instituti shahrisabz filiali tovarlar kimyosi va sifati

Asosiy adabiyotlar: 
1.
Normaxmatov R. va boshqalar. Tovarshunoslik. Toshkent, 2014. 
2.
Normaxmatov R. Oziq-ovqat mahsulotlari tovarshunosligi. Toshkent, 
«SHarq» nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi bosh taxririyati, 2012. 
3.
John W. Brady. Introductory Food Chemistry 07 June 2013 
Normaxmatov R. va boshqalar. Tovarshunoslik. Toshkent, 2014. 
4.
Николаева М.А. Теоретические основы товароведения. М.: Издательство 
Норма, 2016. 
5.
internet materiallari: 
www. 
Standart.uz 
www. 
Eventum.ru 
www. Quality21.ru 
4-Mavzu. go’sht va go’sht mahsulotları. Baliq va baliq mahsulotlari. 

Reja : 
1.
 
Go’shtning oziqali qiymati. 
2.
 
Go’sht mahsulotlarining klassifikatsiyasi. 
3.
 
Kolbasa mahsulotlari. 
4.
 
Go’sht konservalari. 
5.
 
Go’sht va go’sht mahsulotlarini saqlash. 
6.
 
Baliq va baliq mahsulotlari 
 
1.
 
Go’shtning oziqali qiymati 
Go’sht turli to’qimalardan: musqo’l to’qimalari, yog’ to’qimalari, biriktiruvchi 
to’qimalar (parda, pay, kemirchak) va suyak to’qimalaridan iborat. Go’shtning oziqlik 
qimmati uning ximiyaviy tarkibiga, ya`ni ushbu to’qimalardagi oqsil, yog’, uglevodlar, 
mineral moddalar va vitaminlar (A, V, D) ning miqdori va sifatiga bog’liq. 
Oqsillar eng to’yimli modda hisoblanadi. Mol go’shtida o’rtacha 16-18% oqsil 
moddasi bo’ladi. Go’shtdagi juda qimmatli oqsilning ko’pi musqo’l to’qimasiga, 
qimmati pastroq oqsillar esa biriktiruvchi va suyak to’qimalariga joylashgan bo’ladi. 
Go’shtning kaloriyasini oshiruvchi yog’ ham to’la to’yimli qimmatga ega. 
Yog’lar joylashishiga qarab teri osti yog’lari, musqo’l to’qimalari orasidagi 
yog’lar va charvi yog’larga ajratiladi. Teri osti va musqo’l to’qimalari orasidagi yog’lar 
eng yaxshi sifatli yog’lardir. Chunki bu yog’lar nisbatan past haroratda eriydi va unda 
charvi yog’iga qaraganda biriktiruvchi to’qimalar kam bo’ladi. 
Turli mollar yog’ining to’yimlik qimmati turlicha. Masalan, cho’chqa, tovuq va 
g’oz yog’larining erish harorati kishi tanasining haroratiga yaqin bo’lganligi tufayli 
yog’ning bu turlari yuqori haroratda eriydigan mol va qo’y yog’lariga qaraganda 

---

organizmda yaxshi hazm bo’ladi. 
Go’shtda uglevodlar nihoyatda kam (0,5% ga yakin). Ammo ular go’shtning 
etilishida muhim rol` o’ynaydi. Chunki fermentlar ta`siri ostida uglevodlar sut 
kislotasiga aylanib achiydi, natijada go’shtning mazalilik hususiyatlari yaxshilanadi. 
Go’shtdagi mineral moddalardan kal`siy, natriy, fosfor, temir birikmalarini aytib o’tish 
keraq Ularning miqdori 0,7 dan 1,2% gacha o’zgarib turadi. 
Go’sht tarkibida suv ham ko’p (60-73%), shuning uchun ham u tez buziluvchan 
mahsulotlarga kiradi. 
Go’sht mahsulotlarining klassifikasiyasi