Xamsa alisher Navoiy xamsa

Ikkinchi maqoiat

ISLOM BOBIDA

Alloh  taolo  bu  olam  xalqlarini  najot -   qutu- 

lish  ahli va halok ahli -  halok boluvchilar qilib 

yaratdi,  pirlarini  butlarga  ibodat  qiluvchilar, 

boshqalarini islom jamoati qilib yaratdi.  Kofirlar 

malomat-obro'sizlikkayol topdi, islom guruhi esa 

salomatlik-omonlik,  tinchlik,  soglomlik sari yol 

topdi. Biriga do'zax uyi -  oh-voh chekish manzili 

tayinlanib, islom guruhiga behisht nasib etdi.

Kishvari islom chegaralangan bolib, bir necha 

din ahli aralash yashaydilar. Boshdan oyoq bar­

cha musulmon emas, musulmon bolganlar buni 

yolg'on demaslar.

Ielomning o‘z shartlari bolib, oddiy odamlaming 

ko'pchiligi  ulami  bilavermaydilar.  «Man  salimul 

muslimin  -   men  solim  musulmonman»  degan 

kishilargina  yuzi,  qo‘l-oyog‘i,  tili  bilan  ojizlik 

ko'rsatgan kishilar shular jumlasidandir.

Musulmonlik shartlarini Tangri taborak besh 

turli qilmishdir.  Ulaming barchasi muborakdir.

Awalo,  «La ilaha illalloh»  kalimasi mohiyatini 

angla,  so'ng  Muhammadni  bil,  uni  tanishingni 

aytib qabul qilgil.

Ikkinchisi  namozni  ado  etmoqdir.  Lekin  uni 

bajarishda  ba’zi  qiyinchiliklar  ham  bor.  Awalo, 

tahorat  qilmoq,  tahorat  qanday  qilinishini  bil- 

makdir. O'ylamakim, suvga kirib ul suv bilan bir 

a’zongni yuvgaysen. Bu xil tahoratni har bir och- 

ko‘z, tamagir ham qila oladi. Yana boshqacha bir 

nafis tahorat ham bolib, uni bajarganda, awalo, 

safo chashmasidan xursandlik bilan xotiring tax-

---

tasini  poklaysan.  Tanni  e’tibor  bilan yuvib,  shu 

tarzda jonni toza qilasan. Jonni shunday tahorat 

ichiga solib, tan yuzida nuqtacha qaro qoldirmay, 

ko'zdan yoshingni ariqdek oqizib, balki ko'ngildan 

boshqa  barcha  oy-fikrlarni  chiqarib  tashlab, 

o'zlik uyini o'zingga harom qilib,  Tangri sari yo‘l 

olgandek o‘ng oyoqni oldin tashlab uy ichiga qa- 

dam tashlaysan.  Uy egasi bilan  ikki kishi  bolib 

namoz o'qimoq -  yaxshiroq.  Sajdada titrab yerga 

bosh qo'yib, quyosh kabi yuzni sarg'aytirib, vojibi 

farzini bajo qilasan, sunnat adosini ado qilasan.

Shu xil  namoz qilsang,  pok yuz bilan  quyosh 

kabi  yerga  kirasan,  tong  chog'i  boshdan  oyoq 

nurga to lib uyg'onasan.

Uchinchisi o'zingga berilgan hamma narsadan 

zakotni  ado  qilishdir.  Bu  yerda  ham  ikki  turli 

farqli tomon bor. Biri ko'plashib, biri yakka holda 

berishdir. Alohidaligi shuki, rasul shar’ini qabul 

qilsang, zakot beruvchi esa sohib nisob, ya’ni za­

kotni ado eta oluvchi bolsa, qirq diramdan birini 

hisoblab  beradi.  Ixtiyoridagi oltinlari-yu dolcon- 

lari,  xizmatkorlar  (xodimlar),  tuyoqli  hayvonlar, 

mato-yu  mollaridan  shariat  bo'yicha  tolanadi. 

Don-dunlar miqdori ham belgilab qo'yilgan.

To'rtinchisi  ro'zadir.  Uni  tutgil,  lekin  foydasi 

haqida og‘iz ochmay qo^ya qol. Ro‘za haqida ba’zi 

munozaralar ham  bor.  Chunki  Haq ro'zani  «As- 

savmu li!» deb taTridlagan. Alloh tutiladigan ro‘za 

miqdorini ham belgilab  qo^gan.  Xudo  taolo  «12 

oyning  har  birida  ro‘za  tutasen»  deb  amr  qilsa, 

nima qilarding. Shuncha kun tutsang ham sazov- 

or bolardi, lekin jafosini sen tortarding.

Ro'zada ham uch e’tiborli jihat bordir. Saharga- 

cha Alloh  o‘z ruxsorini  G'arbga burgunga qadar

---

ko'rsatadi. Aqlini ishlatmagan ro'zador ikkinchisi- 

ga  e’tibor  beradi:  a’zolaringga  xalal  yetmasligi 

va  shar’ xilofiga y o l  qoyilmasligi  zarur.  Har  bir 

a’zo  o‘z  vazifasini  bajarmagi,  ya’ni  bormasligi, 

ko'rmasligi,  tutmasligi,  aytmasligi,  eshitmasligi 

zarur.

Beshinchisi qiblaga qadam tashlab, КаЪа tomon 

yolga tushmoqdir. Bunday saodatga yetgan odam 

sahroni ikki safar kesib o‘tib, sogligl imkon bersa, 

yollar tinch bolsa, yoniga bir do'stini olib, farzligini 

his qilgani holda farz adosi uchun y ol oladi.

Ikkinchi bir narsa ham borki,  kambag'al xalq