2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Ekish muddati va me‟yori.
Sebarga erta bahorda oddiy don yoki don-o„t 
ekadigan seyalkada ekiladi. Sof holda gektariga 12-16 kg, urug„ olish uchun keng 
qatorlab ekilsa 6-8 kg ekiladi. Boshqa o„tlar bilan qo„shib ekilsa gektariga 6-10 kg 
urug„ sepiladi. Qizil sebarga bedaga o„xshab qoplovchi o„simliklar bilan ham 
ekiladi. Urug„i mayda bo„lganligi uchun ekish chuqurligi 2-3 sm bo„ladi.
Navlari:. 
UzROS-73, Uzbekistanskiy-3. 
 
rasm-23
. 
Қизил
себарга

---

246 
Parvarishlash.
 
Maysa unib chiqishidan oldin va maysalanishdan keyin 
borona qilish tavsiya qilinadi. Sebarga bedaga o„xshab sug„oriladi. Barglarini to„la 
saqlab, to„yimli ozuqa tayyorlash uchun gullash davrining boshlanishida o„riladi.
Urug„ olish uchun sebarga keng qatorlab ekiladi yoki ikkinchi yilgi sebarga 
urug„ olish uchun ajratiladi. 
Hosilni yig„ish
.
Yetilganda urug„i to„kilmaydi, gulto„plami 80% qorayganda 
hosil yig„ishtirib olinadi. Urug„lik yanchiladi, tozalanadi va quritib omborlarda 
saqlanadi.
 
Takrorlash uchun savollar: 
1. Qizil sebarganing kelib chiqish markazi? 
2. Qizil sebarganing turlari? 
3. Morfologiyasida bedadan farqi nimada? 
4. Qaysi ekin bilan almashlab ekiladi? 
5. Ekish me‟yori qancha bo„ladi? 
6. Hosil qachon va qanday yig„iladi? 
 
4.4. BARGAK 
Ahamiyati. 
Bargak keng tarqalgan ozuqa beradigan o„simlik. Bargakning 
100 kg pichanida turlariga qarab 53,5-54,0 oziq birligi va 11,9-12,6 kg oqsil 
mavjud. Uni hamma chorva mollari xush ko„rib eydi. Bargak ekinlari bilan mollar 
boqilganda timpanit kasalligiga uchramaydi. Bu o„simlik asal ham beradi, 
gektaridan 120-170 kg gacha asal yig„iladi.
Bargak o„rmon, cho„l, tog„ mintaqalarida keng tarqalgan. Lalmi yerlarda 20-
75 s, sug„oriladigan yerlarda 150 s gacha pichan olish mumkin. Bir o„suv davrida 
1-3 marotaba o„riladi. Urug„ hosili 6-18 s bo„ladi.
Dukkakli o„simliklar kabi bargak ham tuproqni azot bilan boyitadi, bir 
gektarda 100-200 kg azot to„planadi.

---

247 
Qurg„oqchilikka chidamli o„simlik bo„lganligi O„zbekiston uchun katta 
ahamiyatga ega. O„zbekistonda sug„oriladigan sharoitda pichan hosili 15/ga, lplmi 
yerlarda-25-30 s/ga ni tashkil qiladi. Amal davrida 2-3 marotaba o„riladi.