Namangan muhandislik-texnologiya instituti "sichtei" kafedrasi "hozirgi zamon raqobat nazariyasi"

2- rasm. Korxona faoliyatining ikkts 
YaK
u
NI
. 
Bugungi kunda ishlab chiqarish korxonalari oldida turgan eng asosiy vazifa 
raqobatbardosh mahsulot ishlab chiqarishdir. Shuni ta’kidlab o’tish lozimki 
Resublikamizda ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar import tovarlar urnini bosa oladigan 
va ular bilan raqobatlasha oladigan bo’lishi kerak. Bugungi kunda ishlab chiqarish 
korxonalari oldida turgan eng asosiy vazifa raqobatbardosh mahsulot ishlab 
chiqarishdir. Shuni ta’kidlab o’tish lozimki Resublikamizda ishlab chiqarilayotgan 
mahsulotlar import tovarlar ornini bosa oladigan va ular bilan raqobatlasha oladigan 
bo’lishi kerak. 
1-jadval 
Firma ustunliklari usishining manbalarini egallash uchun muqobil strategiyalar 
Tovarlar 
Bozorlar 
mavjud 
_______ yangi 
Mavjud 
Bozorga kirib borish: 
-sotuv intersifikatsiyasi; 
-yangi haridorlarni izlash; -
raqobatchilarni sikib chiqarib tovar 
iste’moli sohasini rivojlantirish 
Bozorni riojlantirish: 
-yangi bozorlar; 
-yangi sotuv regionlari; 
-xalqaro bozorlar; 
-yangi tovarlardan foydalanish 
sohalarini yaratish 
Yangi 
Tovarni rivojlantirish: 
-yangi tovarni o'z kuchlari bilan 
tayyorlash; 
-shartnomalarni rivojlantirish; -
litsenziyalar; 
-mahsulotlarni ayirboshlash 
Diversifikatsiya: 
-gorizontal 
-vertikal 
-markazlashtirilgan 
Eng asosiy e’tiborni sifatli, keng assortimentli raqobatbardosh mahsulot ishlab 
chiqarish, jahon bozori talablariga javob beradigan mahsulotlar salmogini kotarishga 
qaratishimiz darkor. 
54 

---

Korxonada tovarlar raqobatbardoshligini oshirishda bir necha muhim shart- 
sharoitlarni yaratish kerak: 
>
yuqori sifatli tovarlarni ishlab chiqarish; 
>
ishlab chiqarishni rivojlantirish; 
>
qo' shma korxonalar bilan muntazam xamkorlik o’rnatish; 
>
savdoni yangi-yangi shakllarini tadbiq etish; 
>
tashqi iqtisodiy aloqalarga chiqish; 
>
reklama darajasini dunyoviy me’yorga yetkazish. 
Bu vazifalarni bajarish uchun ishlab chiqarishni takomillashtirish va 
avtomatlashtirish yangi materiallardan kiyim tikish, ishlab chiqarishni tashkil qilishimiz 
zarur. 
Tikuvchilik korxonalari iste’molchilarning did va istaklari hamda bozorning 
raqobatmuhitidagi o'zgarishlaridan kelib chiqib, o'z faolitini muvaffakiyatli tashkil etish 
uchun maqsadli strategiyani ishlab chiqishi lozim bo’ladi. Ushbu kurs ishimda «Tong» 
tikuvchilik 
korxonasi 
ochiqhissadorlik 
jamiyati 
rivojlanishining 
marketing 
strategiyasini ishlab chiqilishi maqsadida olib borilgan tadqiqotlar natijasini bayon 
etaman. Tikuvchilik korxonasida olib borilgan tadqiqotlar qo’yidagi bosqichlarda 
amalga oshirildi: 
1.
Korxona maqsadini aniqlash 
2.
Bozorni va undagi iste’molchilarni tadqiq qilish 
3.
Firmaning muayyan imkoniyatlarini tadqiq etish 
4.
Tovar xayotiy tsiklini aniqlash 
5.
Korxonaning marketing strategiyasini ishlab chiqish 
6.
Bozor o’zgarishlariga moslanuvchan boshqaruv tizimini ishlab chiqish.