Donni saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi

61-rasm. Un tortish da yormalarni boyitish jarayoni 
150 

---

Yormani boyitish sxemasi 
Un tortishda yormalarga sayqal berish.
Sayqal berish sistemasining asosiy vazifasi endosperm zarrachalari va 
qobiqli yorma zarrachalarini butun holda qoldirish. Bu jarayonda 1 sm 
val doirasida 10-12 riflilar yoki yuzasi mayda g'adir -budirli vallardan 
foydalaniladi. Bu usulda yuqori darajada un olish tartibi ni saqlab, 10-15 
%dan ortiqroq mahsulot olinadi. 
62-rasnt. Don maydalash uskunasi 
Un tortish jarayoni asosan maydalash, saralovchi va qo‘shimcha 
ishlov berilgan sayqallangan va boyitilgan yorma va dunstlarni maksimal 
darajada maydalaydi va 1-2-3-un tortish sistemalardan oliy navli unlar 
olinadi. Keyingi sistemalardan 1 chi va 2 chi navli unlar olinadi. Valli 
stanoklarda un olish quyidagicha bo‘ladi. maydalashjarayoni 17 -20%, 
sayqallash jarayoni 10-12%. 
Un tortish jarayonida lu.t.-3u.t. 30-35 %. 
4 u.t. - 7 u.t. 12-15%, 
qolgan jarayolarda 3-7 % 
unning chiqishi 75-78 %ni tashkil qiladi. 
151 

---

Bujarayonning 
asosiy 
vazifasi 
mevaqobig‘idaqolganend
OS
p
erni
(kepak) ni ajratib oladi. Bu jarayonda asosiy uskun^ bo'lib «vimol» 
mashinasi hisoblanadi. Kepak bilan chiqib ketayotg
ar
j unlar miqdori 
3 
% 
dan oshmasligi kerak. Bunda 
3 
xil 
o‘lchamr 
elaklardan foydalaniladi 0 
1,25, 0 1,0 0,75. Maydalashni
n
g oxiro' jarayonlaridan keyin qo‘yiladi.
f
cl
64-rasm. Unni kepakdan ajratish uskunasi
 
152

---

Sistemalardankelayotganunlarnavlaribo‘yichanazorat 
cj> 
i n a
' '
Talabga qarab 0,5% manniy yormasi oliy navli un hisobidan 
0
ina
j; 
Nazorat jarayonida Ita rassevi ishlatiladi. Oliy navli un 43 ^ elakdan 
o‘tishi «proxod» olinadi. 1 navli un 38 nomerli