Donni saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi

Zarrachalari kattaligi. 
Har bir sochiluvchan komponent asosiy 
mahsulot va begona aralashmalarning turli kattalikdagi hamda shakldagi 
zarrachalar aralashmasi ko‘rinishida bo‘ladi. Omuxta yem sanoatida 
sochiluvchan xomashyo begona aralashmalardan asosiy ishchi organlari 
elak bo‘lgan mashinalarda tozalanadi. Odatda, ikki xil elaklar o'rnatiladi: 
birinchisi-tasodifan 
tushgan 
aralashmalarni 
ajratish 
uchun 
katta 
yacheykali, ikkinchisi-asosiy mahsulotni yo‘qotmasdan aralashmalarni 
maksimal darajada ajratish uchun (yoki asosiy mahsulotni ikki fraksiyaga 
ajratish) tanlanadi. 
Xomashyoning 
strukturali-mexanik 
xossalari. 
Bu 
xossalar 
texnologik jarayonning borishiga katta ta’sir ko‘rsatadi. Bunday xossalarga 
xomashyoning 
shakli, 
namligi, 
mikroyoriqlar 
borligi, 
endosperm 
strukturasi, qobiqdorligi kiradi. Qobiqdorlikmaydalashga sarflanadigan 
energiyani oshiradi. Agar bug‘doyni maydalash uchun energiya sarfi 100 
% deb qabul qilinsa, javdar uchun 135 %, arpaga 175 % va suliga 325 % 
ga teng boMadi. 
264

---

Hajmiy 
og‘irlik. 
hajm 
birligida 
sochiluvchan 
xomashyo 
zarrachalarining joylashish zichligini tavsiflaydi. Mashinalar unumdorligi 
va omborlar sigimi xomashyoning hajmiy og‘irligiga bog‘liq. 
Bo‘shliqligi. 
Xomashyo ombor yoki siloslarga joylashtirilganda, zich 
massa hosil qilmaydi.Uning qattiq komponentlari orasida erkin bo‘shliqlar 
qoladi, qaysiki, bu oraliq havo bilan to‘lgan. Xomashyoning joylashuv 
zichligi va ular orasidagi bo‘shliq massaning umumiy hajmiga nisbatan 
foizlarda ifodalanadi. Xomashyo massasining joylashuv zichligi va ular 
orasidagi bo‘shliqning mavjudligi saqlash- da katta ahamiyatga ega. 
Qobiqli ekinlar eng katta bo‘shliqqa ega. Bu ko‘rsatkich sochiluvchan 
massaning issiqlik o‘tkazuvchanligi va sorbsion xossalarga katta ta’sir 
ko‘rsatadi. Xomashyoni saqlashda buni e’tiborga olish lozim.