Donni saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi

36-jadval
 
Oqlash bo‘limigayuborilayotgan donning sifat ko‘rsatkichlari 
Donlar
Namlik, %
Xas-
cho‘plar
%ko‘p
boimasin
Shu jumladan, % ko‘p boimasin
Mineral
chiqin
dilar
K
u
k
o
l
Qorakuya va 
qora kosov
Gorcha
k va 
vyazel
Tariq
13-5M4.5”
0.3
0,1
-
0,03
0,02
Grechixa
12,5 
х
—12,5
х
*
0.5
0,1
-
-
-
Suli 
yorma 
uchun
10,0\14,0
0,3
0.1
0,1
0,3
0,02
Suli 
tolkon 
uchun
13.5
0,3
0,1
0,1
0,3
0,02
Sholi
14,0
X
- 15,5“
0,4
0,1
-
-
-
Arpa
15,0
0,4
0,1
-
0,03
0,02
Bug‘doy
14,5
0,4
0,1
0,1
0,03
0,02
No‘xat
4^
О
О
3
0,5
0,05
-
-
-
Makka-
jo‘xori
16.0\22,0
0,2
0,1
-
-
-
x
- uzoq saqlash uchun tayyorlanadi gan yorma; 
xx
- tez 
iste’mol qilish uchun tayyorlanadigan yorma. 
Suli uchun dastgohlarda oqlashdagi namlik suratda, maxrajda esa - 
oboyka mashinalaridagi namlik berilgan. Makkajo‘xori uchun suratdagi 
namlik 5 - raqamli oqlangan yorma ishlab chiqarishda mahrajda - 
qalamchapar va yormalar uchun belgilangan. 
Donlarni oqlashdan oldin saralash 
Don partiyalari uchun bir turdagi donlar yaxshilab tanlangan bo‘lsa 
ham, ular tarkibidagi turli o‘lchamdagi donlar baribir uchraydi. Bu hoi 
yormalarni saralash asosida fraksiyaga ajratishni talab qiladi. Bu esa 
oqlash jarayonining samaradorligini oshiradi. Don yirikligi bo‘yicha 
qancha aniq saralansa, oqlash uskunasi shunchalik samarali ishlaydi.
Yirik donlarni valtsedekali uskunada oqlashda ishchi organ - larning 
orasi uzoq bo‘lishi kerak. Saralanmagan donlarga qayta 
207

---

ishlov berish jarayonida don massasida uchraydigan yirik va mayda don 
aralashmalariga qo‘shimcha ishlov berishga to‘g‘ri keladi, bu hoi mayda 
yorma va kepak miqdorining ко'payishiga olib keladi. Donlarni yirikligi 
bo‘yieha saralashda turli elash chizmalaridan foydalaniladi, ular ketma -
ket amalga oshirish jarayonlari bilan farqlanadi.