Toshkent davlat yuridik instituti fuqarolik huquqi

4-§. Tovarlar yetkazib berish bo'yicha davlat kontrakti
Davlat ehtiyojlari uchun tovarlar yetkazib berish bo'yicha davlat 
kontrakti va davlat ehtiyojlari uchun tovarlar yetkazib berish shartnomasi' 
tushunchasi va huquqiy belgilari.
Davlat ehtiyojlari uchun tovarlar yetkazib berish davlat ehtiyojlari 
uchun tovarlar yetkazib berish bo'yicha davlat kontrakti asosida, 
shuningdek uning asosida tuziladigan davlat ehtiyojlari uchun tovarlar 
yetkazib berish shartnomalariga muvofiq amalga oshiriladi.
Qonun hujjatlarida belgilangan tartibda aniqlanadigan, davlat budjeti 
va moliyalashning budjetdan tashqari manbalari hisobiga ta’minlanadigan 
O'zbekiston Respublikasining ehtiyojlari davlat ehtiyojlari deyiladi.
Davlat ehtiyojlari uchun tovarlar yetkazib berish borasidagi 
munosabatlarga mahsulot yetkazib berish shartnomasining qoidalari ham 
tatbiq etiladi. Bundan tashqari, davlat ehtiyojlari uchun tovarlar yetkazib 
berishni tartibga soladigan boshqa qonun hujjatlar ham mavjud.
Davlatning faoliyati fuqarolik huquqi bilan amalga oshiriladigan 
munosabat bilan cheklanmay, undanda kengroq munosabatlarni qamrab 
oladi. Davlatning asosiy funksiyalaridan biri bu aholini turli tovarlarga 
boigan ehtiyojlarini ta’minlash uchun barcha choralarni ko'rishidir. Ya’ni 
davlat bu ishlarni to'g'ri yoiga qo'yish majburiyatiga ega. Hozirgi kunda 
buning umumiy ikki yo'li mavjud:

---

- birinchidan, barcha ishlar davlat va uning mutasaddi tashkilotlari 
orqali bajarilishi;
- ikkinchidan, tadbirkorlikka keng imkoniyat yaratib, bu ishlarni 
amalga oshirishni yuridik va jismoniy shaxslar ( yakka tadbirkorlar) ga 
yuklashi va ular faoliyatini qonunlar orqali tartibga solib, uni nazorat 
qilish orqali^
Hozirgi kunda tadbirkorlikka keng imkoniyatlar yaratilayotgan bir 
vaqtda aholining turli xildagi tovarlarga bo‘lgan deyarli barcha ehtiyojlarini 
tadbirkorlik subyektlari ta’minlamoqda. Ammo, deyarli degan so'zning 
zamirida davlatning strategik ahamiyat kasb etadigan mahsulotlarni, ya’ni 
turli yoqilg'i - moylash materiallari, oziq - ovqat mahsulotlari, dori -
darmon vositalari va boshqa davlatning moddiy ehtiyojlarini ta’minlovchi 
tovarlarni, jumladan, tegishli iqtisodiy va siyosiy ( tashqi va ichki) faoliyatni 
olib borish, davlat boshqaruv apparatini moddiy va texnik ta’minlash 
hamda saqlash, davlat xavfsizligi va mudofaa ishlari uchun, ularning 
qudratini oshirish uchun, ijtimoiy-madaniy ishlar uchun xullas barcha 
davlatning asosiy ehtiyojlarini ta’minlanishi uchun davlat o‘zi sarf-xarajat 
qiladi Ya’ni oldi-sotdi munosabatlarga bilvosita va bevosita kirishadi.
Bevosita tovarlar yetkazib berish to‘g‘risidagi davlat kontrakti tuzish 
orqali Bilbosita davlat ehtiyojlari uchun tovarlar yetkazib berish shartnomasi 
tuzish orqali. Ikkala shartnoma ham ulgurji oldi-sotdi shartnomasi turkumiga 
kiradi Shuningdek ular xo'jalik shartnomasi hisoblanadi1.