Namangan davlat universiteti b. T. Ataxanov, M. B. Isabayev fuqarolik jamiyati fanidan

ASKETIZM
(yun. 
aske
– biror narsa bilan mashg‗ul bo‗lish) — zohidlik, qanoat 
silib yashash, moddiy boyliklardan imkoniyati boricha kamroq foydalanish tuyg‗usiga 
asoslangan g‗oya. Uning nazariy asoslari va dastlabki ko‗rinishlari Sharq, qadimgi 

---

26 
Xitoyda, Yunoniston (Sparta davlatida) va b. joylarda shakllangan. Tibetda lama diniga 
mansub ruhoniylar, Markaziy Osiyoda tarkidunyochilik va darveshlikni targ‗ib siluvchi 
osimlar o‗rta a.larda bu g‗oyaga e‘tisod so‗yganlar. Tasavvufda ham ushbu g‗oya 
tarafdorlari uchraydi. Xristian dinida bu dunyo rohatlaridan voz kechib, fasat toat- 
ibodatga berilganlarni asketlar, deb ataydilar. Bu g‗oya ba‘zi hollarda boylik va mol 
dunyoga berilganlarga sarshi yashash va umrguzaronlik silish tarzi sifatida ham namoyon 
bo‗ladi. Protestantizmda ―bu dunyo asketizm‖ tamoyili mavjud. Unga ko‗ra, bu 
dunyodagi sabr-qanoat narigi dunyoda albatta rohat-farog‗at bilan mukofotlanadi. 
ASKRIPTIV
(ing. 
ascription
– nisbat berish) — askriptiv mezonlar – individning 
kelib chiqishi bo‗yicha qanday toifa, urug‗, oila kabilarga tegishli ekanligiga asoslangan 
mezonlari. 
ASPEKT 
(lot. tur) — 1) predmet, tushuncha, hodisa, ushbu damda qabul 
qilinayotgan nuqtai nazar; 2) biror hodisaga ma‘lum jihatdan yondashish. 
ASSAMBLEYA
(fr. yig‗ilish) — 1) ayrim davlatlarda oliy davlat organi; 2) 
Birlashgan Millatlar Tashkilotining (BMT) bosh organi, barcha a‘zo davlatlar 
delegatsiyalarining umumiy yig‗ilishi.
ASSIMILYATSIYA 
(lot. 
assimilitio
– birikish, o‗zlashtirish, o‗xshatish) — bir 
xalqning o‗z tili, madaniyati, urf-odatlari va b.ni yo‗qotib, ikkinchi xalqqa qo‗shilib 
ketishi. Mas., bir xalqning boshqa xalq xalq tilini, urf-odatlarini o‗zlashtirishi va o‗zining 
millliy xususiyatlarini asta-sekin yo‗qota borib unga qo‗shilib ketishi.