pagolenoklarning
standartlarda ko‘zda tutilgan
minimal
uzunligining chiziqlari chiziladi. Saralash va tegishli o‘lchashlar
GOST 6013-63 va GOST 8541-75 standartlariga muvofiq,
shuningdek ushbu standartlarga kiritilmagan texnik shartlar
bo‘yicha amalga oshiriladi.
Konturi bo‘yicha yoki chizg‘ich bilan ko‘z yuritib tekshirib
chiqilgan I navdagi paypoq va noskilar stolga qo‘yilib, uzunligi
va rangi bo‘yicha juft-juft qilib tanlanadi. Bundan so‘ng shu
tartibda II navdagi buyumlar ham tanlanadi.
Saralangandan keyin har bir juft paypoq yoki noskilarga
GOST 3897-68 standarti asosida etiketka tikish jarayoni
bajariladi. Oddiy bo‘lib ko‘ringan bu jarayon juda mas’uliyatli
hisoblanadi, chunki uni bajarishdagi xatoliklar buyumning
artikuli, o‘lchami yoki navi haqida, binobarin uning narxi
haqidagi ma’lumotlarning noto‘g‘ri bo‘lishiga olib keladi.
Navning to‘g‘ri aniqlanishi, buyumlarning juftlab tanlanishi,
markalash, sanash va qadoqlashning nazorat tekshiruvi texnik
nazorat bo‘limi katta nazoratchilari tomonidan har bir ishchidan
olingan bir necha o‘nlik juft buyumlari uchun o‘tkaziladi. Bundan
tashqari, oldingi jarayon to‘g‘ri bajarilganligining nazorati
keyingi jarayonni bajaruvchi itshchi tomonidan nazorat etilishi
ham amalga oshiriladi.
Trikotaj matolarining o‘lchamini aniqlash uchun (GOST
9173-76 standarti bo‘yicha) turli o‘ramdagi yoki qutilardan 10%
dan kam bo‘lmagan har bir o‘lchamdagi buyumlardan namunalar
tanlab olinadi. Sifat ko‘rsatkichlarini aniqlash uchun to‘dadan
0,2% buyumlar (ustki buyumlar uchun 3 dona, ichki va ro‘mol-
sharflar, bosh kiyimlar uchun 5 dona, 10 ta juft paypoq
buyumlaridan) tanlab olinadi (27-jadval).
25-
jadval
Sifat
ko‘rsatkich
Namun
a
o‘lchamla
ri, mm
Buy
um
Bir
buyumd
agi
namunal
ar soni
Polotnani
ng yuza
zichligi,
g/m
2
100x100
Ustk
i
Ichk
i
Ro‘mol-
sharfli
Bosh
kiyimlar
6
4
2
1
Ko‘ndalangi
va
bo‘ylamasi
bo‘yicha
uzilish
kuchi va
uzilishdagi
uzayishi
50x200
Ustki va
ichki
Ro‘mol-
sharf
Bosh
kiyimlar
8
6
2
CHo‘zilish va
ezilishdagi
60
Tovon va ostki
qism bilan
8
uzilish kuchi
shakllangan
reytuza Ustki,
ichki va
ro‘mol-
sharflar
Paypoqlar
Qo‘lqoplar, bosh
kiyimlar
5
4
2
Kichik
kuchlanishd
agi
cho‘zilish,
qaytar va
qaytmas
deformatsiya
50x200
Ustki va ichki
Pantalonlar
Bosh
kiyimlar
1
0
6
2
Paypoq
bortlari, lastik
va
napulsniklarnin
g cho‘zilishi
Barc
ha
buyu
mlar
Ustki va
ichki Paypoq
va qo‘lqoplar
2
1-
4
Zichlik
Barc
ha
buyu
mlar
Ustki va
ichki Paypoq
va qo‘lqoplar
Bosh
kiyimlar
8
4
2
Ishqalanishga
chidamlilik
65
Ustki va
ichki Tovon va
ostki qism bilan
shakllangan
reytuza
Paypoqlar
Qo‘lqopl
ar
9
8
4
2
Ho‘l qayta
ishlashdan
keyingi
kirishish
300x300
Ustki va ichki
1
Sof junli va yarim junli noto‘qima matolarining sifat
ko‘rsatkichlarini aniqlash uchun GOST 13587-68 standarti
bo‘yicha 3%li namuna qirqimlari, boshqa turdagi polotnalarni
sinash uchun 5%li namuna qirqimlari tanlab olinadi.
Har bir qirqimdan oxiridan 3 metrga yaqin bo‘lmagan
joyidan namunalarning massasi bo‘yicha notekisligini o‘lchash
uchun 0,5 m
2
dan kam bo‘lmagan va boshqa xususiyatlarini
aniqlash uchun 0,6 m
2
dan kam bo‘lmagan yuzali namuna kesib
olinadi. Namunalarning soni va o‘lchamlari 5-jadvalda keltirilgan
(28-jadval).
26-
jadval
Sifat
ko‘rsatkich
Tayyor
lov
o‘lchaml
ari, mm
Tayyorlo
v sonlari
Bitta
nam
una
uchu
n
Namuna to‘dasi
uchun
Junli
tikilg
an
polot
na
Boshqa
turda
gi
polotn
a
Polotnanin
g yuza
zichligi,
g/m
2
Barcha
namunalar
1
3
5
Massasi
bo‘yicha
notekisligi
50x50
(elimlangan)
;
100x100
tikilgan
20
60
100
50 mm
dagi
halqalar
soni
50x200 yoki
barcha
namuna
5+
5
15+15
25+25
Uzilish
kuchi va
uzilishdagi
uzayishi
50x200
10
+1
0
30+30
50+50
Egilishdagi
bikrligi
30x160
5+
5
15+15
25+25
Ishqalanis
hga
chidamlili
gi
80 (TI-1
asbobi
uchun)
9
27
45
Qalinligi
100x100
10
30
50
Halqa
uzunligi
100x100
5
15
25
Namligi
50-100 g
(konditsion
apparatda)
yoki 10-20
g (quritish
shkafida)
-
1
1
Namligini aniqlash uchun namuna massalari quyidagi jadvalda
keltirilgan:
M
1
, g/m
2
100
gacha
100-300
300 dan
ko‘p
m
0
, g
100
Son jihatdan
M
1
teng
300
Donali to‘qimachilik buyumlarining navini aniqlashda
uzluksiz nazorat o‘tkaziladi.
Agar tanlash uslubi ushbu buyum uchun standartda joriy
etilmagan bo‘lsa, unda GOST 18321-73 standarti bo‘yicha barcha
turdagi ishlab chiqarish-texnik mahsulotlari va xalq iste’mol
mollariga qo‘llaniladi. Ushbu standartda buyumlardan namuna
tanlash «qator», «uyum» va «oqim» nazorat usullari yordamida
aniqlanadi.
«Qator»
usulida
mahsulot
birligi
ketma-ketlikda
raqamlangan bo‘ladi, istalgan birlikni oson topish va namuna
tanlash mumkin. To‘da buyumlari belgilangan hajmga ega
bo‘ladi va ishlab chiqarish jarayoniga bog‘liqsizlikda shakllanadi.
«Qator» usulidagi mahsulotlarni nazorat qilishda toy, ip
o‘ramlari, polotna bo‘laklari, sviterlar, bluzkalar, paypoqlar,
skaterlar va boshqalar kiradi.
«Uyum» usulida ushbu mahsulotning birlik mahsulotiga
tikuvchilik iplari g‘altaklari, iplarning mayda o‘ramlari kiradi,
lekin ularni raqamlash qiyinroq, shu sababli tanlash birligi
belgilangan raqamda olinadi.
«Oqim» usulida mahsulotni nazoratga etkazib berish hamda
katta miqdorda ishlab chiqarilayotgan mahsulot bir paytda
uzluksiz oqimda nazorat qilinadi. Donali buyumlarni nazorat
qilish ikki, besh, o‘n va boshqa mahsulot birliklarida izlash va
olish mumkin.
Mahsulotni nazorat qilish uchun etkazib berish usuliga
bog‘liqligi GOST 18321-73 standartida mahsulot birligining
uchta tanlash usullari ko‘rib chiqiladi: tasodifiy, ob’ektiv va
sistematik. GOST 15895-70 standarti bo‘yicha mahsulot
oqimidan kichik hajmda tanlash bir lahzali deyiladi. Mahsulot
oqimidan tanlash ketma-ket oralig‘ida olib borilsa namuna davri
deyiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |