Transport vositalarining elektr jixozlari va elektron tizimlari

 
1.
 
Uzgich kontaktlari indkutsion g‟altakning birlamchi chulg‟amidan o‟tuvchi past 
kuchlanishli tokdan holi, shuning uchun ularni avtomobil 100 - 150 ming km 
yurgach, tozalash kerak (oddiy batareyadan o‟t oldirish tizimga ega bo‟lgan 
avtomobillardagi uzgich kontaktlari tez - tez tozalab turiladi, 30 - 40 ming km 
yurgach, hatto kuchli eroziyaga duch kelgani uchun ularni almashtirish kerak).
 
2.
 
Induktsion g‟altakning ikkilamchi chulg‟amdagi kuchlanish 30000V gacha, ya‟ni 
oddiy batareyadan o‟t oldirish tizimi kuchlanishiga nisbatan kamida 25% ko‟payadi. 
Bunga sabab g‟altakning birlamchi chulg‟amidagi tok 7 - 8A gacha oshishidir 
(odatdagi batareyadan o‟t oldirish tizimi B -13 g‟altagining birlamchi chulg‟amidagi 
tok 2 - 2,5A ga teng).
 
3.
 
Induktsion g‟altakning ikkilamchi chulg‟amida kuchlanish oshishi natijasida 
svecha elektrodlari orasidagi zazorni 1 - 1,2 mm gacha kattalashtirish imkoni 
tug‟ildi, bu o‟z navbatida uchqunni uzaytirish va buning hisobiga ish 
aralashmasining dvigatel tsilindrlarida to‟la yonishiga erishish imkonini berdi. 
 
4.
 
Svecha elektrodlari orasida hosil bo‟ladigan kuchli uchqun sababli dvigatelni 
ishga tushirish osonlashadi, undan foydalanish qulaylashadi va tejamliligi oshadi.
 
5.
 
Kontaktlarning kuyish va oksidlanishini yo‟qotishyonilg‟i sarfini 2% kamaytirish 
imkonini berdi, chunki dvigatelning kontakt - tranzistorli tizimi bilan ishlashida o‟t 
oldirishni ilgarilatish burchagi o‟zgarmaydi.
 
6.
 
Dvigatel tirsakli valining aylanish soni va uning siqish darajasini anchagina 
oshirish mumkin (odatdagi batareyadan o‟t oldirish tizimi mavjudligida tirsakli 
valning aylanish sonini oshirish dvigatelning to‟xtab - to‟xtab ishlashiga sabab 
bo‟ladi).
 
Kontakt - tranzistorli o‟t oldirish tizimga qo‟shimcha ikki sektsiyali 
rezistorlari induktsion g‟altak, taqsimlagich va uzgich, tranzistor kommutatori, 
uchqundan o‟t oldirish svechasi, simlar va o‟t oldirish uchirgichi kiradi (3.4 - rasm).
 
Kontakt - tranzistorli o‟t oldirish tizimda B - 114 induktsion g‟altagi eng ko‟p 
tarqalgan. U B - 1 g‟altagidan, asosan ikkilamchi chulg‟amda o‟ramlar soni ko‟pligi 
bilan (41500 o‟ram) farq qiladi. U ikkita chiqish qismasiga ega: qisma K qo‟shimcha 
rezistor qismasi K ga, nomsiz qisma tranzistor kommutatorining mos ravishdagi 
qismasiga ulanadi. Bundan tashqari, yuqori kuchlanishli tok uchqun ham chiqish 
bor.