«Молия» илмий журнали Ўзбекистон Республикаси Олий аттестация комис

3/2022
Иқтисодиёт тармоқлари
2-жадвал
 Аҳолининг узоқ муддат фойдаланадиган буюмлар билан 
таъминланганлик даражаси [11]
Аҳолининг узоқ муддат фойдаланадиган буюмлар билан таъминланганлиги
( 100 та уй хўжалигида) ( уй хўжаликлари танланма кузатувлари маълумоти-
ларига асосан), дона 
буюм номлари 
2010 йил
2015 йил 
2019 йил 
 2020 йил 
Телевизорлар
132
152
160
162
Совутгич ва музлатгичлар
99
101
106
107
Кондиционерлар
19
32
39
40
Электр чангютгичлар
37
53
58
60
Шахсий компьютерлар
12
47
55
60
Кир ювиш машиналари
75
79
89
90
Мобил телефонлар
145
234
282
287
Енгил автомобиллар
21
42
47
49
Инсон табиати шундайки агарда даромадлари ошиб борса озиқ - овқат ва 
кийим – кечакдан ортирган мабалағлари эвазига кўп йиллар давомида ишлатиши 
мумкин бўлган узоқ муддат фойдаланиши мумкин бўлган буюмларни сотиб 
олишга интилади. Ўзбекистонда охирги 10 йилда 100 та уй хўжалигига тўғри 
келадиган телевизорлар 1,23 баробарга, шахсий компютерлар 12 дан 60 гача яъни 
5 баробарга, енгил автомобиллар 2,3 маротабага ошган бўлиб бошқа узоқ муддатли 
ишлатиладиган буюмлар бўйича ҳам ўсишга эришилган . Буларнинг барчаси ҳам 
аҳолини турмуш шароити яхшиланиб бораётганлигидан далолат беради.
Хулоса ва таклифлар
Хулоса қилиб айтганда мамлакатимиз аҳолисининг турмуш даражасини янада 
яхшилаш учун қуйидаги ишлар қилишимиз зарур, деб ҳисоблаймиз. 
Биринчидан, аҳолига юқори даромад келтирувчи иш ўринларини яратиш, 
яъни яратилаётган маҳсулотга кўпироқ қўшилган қиймат қўшадиган тармоқ 
корхоналарини сони ва салмоғини оширишга эришиш.
Иккинчидан, ўзини ўзи иш билан таъминлайдиганларга шароит яратиб бериш 
орқали улар сонини оширишга ва бу орқали эса яширин иқтисодиётда фаолият 
олиб борувчилар сони ҳамда салмоғини камайтириш зарурдир.
Ўзбекистон Республикаси аҳолисининг катта қисмини кам даромад олишини 
инобатга оладиган бўлсак , яшаш қиймати масаласи жорий вазиятда муҳим аҳамият 
касб этади ҳамда паст даражада даромад олаётган аҳоли фаровонлигини ошириш 
учун самарали чора-тадбирлар ишлаб чиқишни тақозо этади.
Аҳолини турмуш даражасини янада ошириш учун мўлжалланган чора-
тадбирлар:
• 
бозорларни яшаш учун муҳим бўлган истеъмол товарлари билан таъминлаш 
ҳамда товарлар таклифини рағбатлантириш ва етказиб бериш занжирини ташкил 
этиш орқали улар нархининг кескин ошиб кетишига йўл қўймаслик;

---

168