N. B. Dilmurodov

Plevra – pleura 
asosan, parietal hamda oraliq varaqlarga bo‘linadi. 
Plevraning parietal varag‘i – 
pleura parietalis
ko‘krak qafasi devorining 
ichkarisidan chiqadi va har xil nomlar bilan, ya’ni qovurg‘a devorida qovurg‘a 
plevrasi 
– pleura costalis;
diafragmada – diafragmal plevra – 
pleura 
diaphragmalis 
deb yuritiladi. Qovurg‘a plevrasi o‘pka plevrasidan shunisi bilan 
farq qiladiki, unda juda ko‘p miqdorda og‘riqni sezuvchi retseptorlar bo‘ladi, 
shuning uchun ham plevra yallig‘langanda kuchli og‘riq seziladi. Ko‘krak 
bo‘shlig‘ini o‘ng va chap devorlarining parietal plevrasi ko‘krak umurtqalari 
tanasidan to‘sh suyagiga tushib ko‘krak bo‘shlig‘ining oraliq to‘sig‘ini hosil qiladi. 
Plevraning bu qismi oraliq plevra – 
pleura mediastinalis
nomi bilan yuritiladi. 

---

Oraliq plevra bronxlar bo‘ylab o‘pkaga boradi va ularni o‘rab turadi hamda u 
o‘pka plevrasi – 
pleura pulmonalis
deyiladi. Plevraning parietal va o‘pka varaqlari 
orasida oz miqdorda zardob plevral suyuqligi – 
liguor pleurale
saqlovchi plevral 
bo‘shliq – 
cavum pleurale
bor. Bu suyuqlikni zardob pardaning hujayralari ishlab 
chiqaradi va u nafas olish vaqtida o‘pka plevrasini parietal plevraga ishqalanishini 
kamaytiradi. 
O‘ng va chap tomonlarning plevral bo‘shliqlari qari hayvonlarda oraliq 
teshik orqali bir-biri bilan o‘zaro qo‘shilishadi. Oraliq plevra plevraning oraliq 
varag‘i va ko‘krakning ichki fassiyalaridan hosil bo‘lib, unda qizilo‘ngach, 
kekirdak, qon tomirlar va nervlar joylashadi. 
 
 
 

---

O‘pka 
A-qoramol, B-cho‘chqalar, V-otlar o‘pkasi. I-chap tomon II-o‘ng tomon 1-
kekirdak 2-o‘tmas cheti 3-o‘tkir cheti 4-uchki qismi 5-yurak bo‘limi 6-
diafragma bo‘limi 7-yurak diafragma bo‘limi, 8-qovurg‘a yuzasi 9-oraliq yuza. 
NAZORAT UCHUN TOPSHIRIQ VA SAVOLLAR 
- kekirdakning tuzilishini ayting. 
- o‘pkaning anatomik tuzilishini ayting. 
- o‘pkaning topografiyasi va hayvonlardagi farq qiluvchi xususiyatlarini 

---

ayting.. 
- plevra nima? 
- har bir organni rasmini chizib, o‘rganish.