O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti maktabgacha va boshlang’ich ta’lim fakulteti



Download 4,91 Mb.
Pdf ko'rish
bet71/358
Sana22.07.2022
Hajmi4,91 Mb.
#835505
1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   358
Bog'liq
ona tili va adabiyoti

SAVOL VA TOPSHIRIQLAR 
1.
O‘zbek tilida necha usulda so‘z yasaladi? 
2.
So‘z yasalish usullarini farqlab tushuntiring. 
3.
Eng faol so‘z yasalish usullari qaysilar? 
4.
Tub va yasama so‘zlar xususida ma’lumot bering. 
5.
So‘z yasovchi qo‘shimchalar sinonimligi, omonimligi va antonimligi haqida nimalarni bilasiz? 
7.2. So‘z turkumlarida so‘z yasalishi 
So‘z yasalishi hodisasi mustaqil so‘z turkumlariga xos bo‘lib, bu hodisa ot, sifat, fe’l, ravish 
turkumlari uchun xarakterlidir. Mustaqil so‘zlardan son va olmoshlar so‘z yasalish tizimiga ega 
emas. Chunki son va olmosh so‘z yasash usullari orqali boshqa turkumga mansub so‘zlardan 
yasalmaydi. Biroq bu turkumga mansub so‘zlar fe’l, ravish va qisman ot yasalishida ishtirok etadi. 
7.3. Otlarning yasalishi 
1-§.Affiksatsiya usuli
bilan ot yasash eng mahsuldor bo‘lib, maz-kur usul orqali otlarning 
quyidagi qo‘shimchadosh guruhlari yasaladi: 
1. Shaxs oti yasovchi affikslar
:
- chi
: ot, sifat, son va harakat nomidan ot yasaydigan serunum affiksdir: 
ov+chi, ish+chi, a’lo+chi, 
yolg‘on+chi, ikki+chi, ellik sentner+chi, kurash+chi, o‘quv+chi
. Bu otlar umumiy ma’nolariga 
ko‘ra bir necha uyadosh guruhlarni tashkil etadi:1) kasb, mutaxassislik bilan shug‘ullanuvchi shaxs 
otlari: 
ishchi, neftchi, sportchi, qo‘shiqchi, bo‘zchi, hisobchi, tunkachi, tilchi
; 2) asosdan 
anglashilgan harakat va hodisada ishtirok etuvchi shaxs otlari: 
jangchi, isyonchi, hasharchi
; 3) 
asosdan anglashilgan harakat va hodisa bilan shug‘ullanuvchi shaxs oti: 
respublikachi, himoyachi
xabarchi 
kabilar shular jumlasidandir.–chi af-fiksi ba’zi ot yasovchilar bilan ma’nodoshlik hosil 
qiladi. Shu bois ular qo‘shilgan o‘zakdosh so‘zlar 
sinonimik munosabat
da bo‘ladi: 
chorva+chi-
chorva+dor, ko‘mak+chi-ko‘mak+dosh, mehnat+chi-mehnat+kash, til+chi-til+shunos.
Bu affiks 
so‘roq, taajjub, kuchaytiruv ma’nolarini anglatuvchi - chi yuklamasi bilan 

Download 4,91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   358




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish