Mashinalaridan foydalanish, texnik

Tayanch iboralar: 
mehnat, energiya, yoqilg’i va moy sarflari, 
pul mablag’laridan foydalanish ko’rsatkichlari, bevosita va 
keltirilgan pul harajatlari, solishtirma va keltirilgan foydalanish 
sarflari, mashinalarni tanlash imkoniyatlari va ko’rsatkichlari, 
ergonomic ko’rsatkichlari, texnikalarni boshqarish vositalari, 
masofadan turib boshqarish usullsri va istiqbollari

---

101 
s
yor
op
be
m
W
m
m
З


.
buerda 
W
s
- agregatning soatlik ish unumi, ga/soat; 
Mehnat sarfini kamaytirish uchun birinchi navbatda asosiy va 
yordamchi ishchilar sonini kamaytirish zarur.
Buning uchun esa: osma va o‘ziyurar agregatlardan foydalanish; 
mukammallashgan va takomillashtirilgan mashinalarni ishlatish;avtomatlashtirish 
vositalarini qo‘llash; ilg‘or texnologik jarayonlarni joriy etish; unumli ishlaydigan 
agregatlardan foydalanish; qishloq xo‘jaligi ekinlarining hosildorligini oshirish 
ishlarini to‘g‘ri tashkil etish lozim bo‘ladi. 
14.2-§. Energiya, yoqilg‘i va surkov moylari sarfi va ularning 
samaradorligini oshirish yo‘llari 
Energetik sarflar.
Texnikalardan foydalanish hisoblarida asosan, A
il
foydali 
va A
t
to‘liq energetik sarflardan foydalaniladi. 
Foydali energetik sarflar quyidagicha aniqlanadi: 
Agregat dalada ishlaganda 
S
i.
ishchi yo‘lni bosadi, ishchi mashina 
R
qarshilik ko‘rsatadi. SHunda agregat ma’lum vaqt ichida 
A
i
ishni bajaradi. Bu 
ko‘rsatgich ma’lumki, ish 
R
(
N
) kuchni o‘tilgan 
S
i.
yo‘lga ko‘paytmasi kabi 
aniqlanadi:
i
i
S
R
A


 
To‘liq energetik sarflar har gektarga sarflanadigan yoqilg‘i miqdori 
q
, 
yoqilg‘ining kkal/kg o‘lchangan issiqlik yaratuvchanligi (
N
i
) (issiqlikning 427 
kg

m/kkal mexanikaviy ekvivalentini) hisobga oladi, kg 

m: 
q
N
А
i
Т



427
. 

---

102 
Agregatning energetik 
FIK
quyidagicha ifodalanadi:
Т
i
e
А
А

