Масъул муҳаррир

10
ЎҚИТУВЧИЛАРНИНГ КАСБИЙ КЎНИКМАЛАРИНИ ОРТТИРИШДА 
ЗАМОНАВИЙ ЎҚИТИШ МЕТОДЛАРИ 
Машарипова Зебохон Каримбоевна
Хоразм Вилояти Хозарасп тумани,
6-сон мактаб бошланғич синф ўқитувчиси,
Полвонова Насиба Одамбоевна
Хоразм Вилояти Шовот тумани
 1-сон мактаб бошланғич синф ўқитувчиси
Телефон: [phone]
[e-mail]
Аннотация: Ушбу мақолада ўқитувчиларнинг касбий кўникмаларини орттиришда 
замонавий ўқитиш методлари ҳақида ёзилган бўлиб, замонавий ўқитиш методлар “Кейс-
стади” каби методлари келтирилган. 
Калит сўзлар: STEAM, метод, педагогика, илмий, тад―и―от, инновация, ―оя, техник ижо-
диёт, ижодкорлик, хал―аро тад―и―отлар.
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 6 апрелдаги “Умумий 
ўрта ва ўрта махсус, касб-ҳунар таълимининг давлат таълим стандартларини тасдиқлаш 
тўғрисида”ги 187-сонли Қарорига мувофиқ, таълим босқичларининг узлуксизлиги ва из-
чиллигини таъминлаш, таълимнинг замонавий методологиясини яратиш, давлат таълим 
стандартларини компетенциявий ёндашув асосида такомиллаштириш ва амалиётга жорий 
этиш асосида халқ таълими ходимларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оши-
риш тизимини янада такомиллаштириш зарур ҳиобланади.
Ҳозирги вақтда юқори технологияли маҳсулотлар ва инновацион технологиялар замона-
вий жамиятнинг ажралмас қисмига айланмоқда. Шу сабабли юқори савия ва билимга эга 
бўлган педагог кадрлар АКТ саводхонлиги ва мутахассислиги бўйича узлуксиз равишда 
ўз малакаларини ошириб туришлари лозим. 
Бугунги давр талаби педагоглар олдига катта вазифани қўймоқда. STEAM таълими 
дастурининг асосини ахборотни олиш, қайта ишлаш ва амалиётда фойдаланиш ташкил 
қилади. STEAM таълими технологияси лойиҳалаш методига таянган ҳолда унинг асосида 
билиш ва ижодий изланиш ётади. 
Шундай экан, ҳозирги кунда замонавий ўқитиш методлардан фойдаланиб, ёшларни 
“Кейс-стади” каби методларда ўқитиш уларни тарбиялайди, шу зайлда таълим- тарбияни 
бир бутунликда амалга оширади.
Тил ва адабиётни ўқитишда оптимал ўқитиш методи ҳисобланади. Бунда очиқ 
ахборотлардан ёки аниқ воқеа-ҳодисадан вазият сифатида таҳлил учун фойдаланиш мумкин. 
Мазкур метод муаммоли таълим методидан фарқли равишда реал вазиятларни ўрганиш 
асосида аниқ қарорлар қабул қилишга асосланади. Агар у ўқув жараёнида маълум бир 
мақсадга эришиш йўли сифатида қўлланилса, метод характерига эга бўлади Кейс стадининг 
мактаблари қуйидаги тартибда жойлашган. 

---

275
10
Ушбу метод муаммоли таълим методидан фарқли равишда реал вазиятларни ўрганиш 
асосида аниқ қарорлар қабул қилишга асосланади. Агар у ўқув жараёнида маълум бир 
мақсадга эришиш йўли сифатида қўлланилса, метод характерига эга бўлади, бирор бир жа-
раённи тадқиқ этишда босқичма-босқич, маълум бир алгоритм асосида амалга оширилса, 
технологик жиҳатни ўзида акс эттиради.
Ҳозирги даврда фан тизимини ташкил этган қисмларнинг ҳам ўзаро алоқада бўлишида 
илмий-техник ахборот воситалари муҳим аҳамият касб этмоқда. Фанлар ўртасидаги ўзаро 
алоқалар ривожининг таъсири ва бу соҳада ахборот воситаларининг муҳим аҳамият касб 
этиши натижасида эришилаётган ютуқлар табиат, жамият, техника соҳаси - моддий оламда 
намоён бўлмоқда. Бу ўзаро таъсир - фанлар ривожи, ҳар бир фаннинг ички табиий ривожи 
учун зарур бўлган эҳтиёж, ҳар бир фан ривожига хос хусусиятдир.
Илмий тарздаги ўзаро таъсирга эга бу хусусият шундан иборатки, у фан билан ахборот 
воситалари ўртасидаги алоқани кучайтиради, тезлаштиради. Бу эса ўз навбатида фаннинг 
ижтимоий тизимга бўлган таъсирини оширади. Шу ўринда ҳозирги кунда таълим тизимида
STEAM таълимий ёндошувлар ўқувчи ёшларни интелект билимини янада юксалтиради. 
STEAM – Таълим тизимида олиб борилаётган ҳар бир шахсдан билим, юксак маданият, 
юқори малака, ижодкорлик, жамият олдида маъсулиятни ҳис этишни талаб қилади. Биз-
нинг асосий мақсадимиз – ўқувчи – ёшларга таълим ва тарбия бериш орқали уларнинг 
иқтидорларини эрта аниқлаш, кашф этиш ва ривожлантиришдан иборатдир. Бу ўринда тил 
ва адабиёт фанини ҳам алоҳида ўрни бор. Фанлардан таълим-тарбия бериш ўқувчиларни 
бевосита кундалик ҳаёт, теварак атроф, табиий муҳит, воқеа ва ҳодисалар, жараёнлар, 
фан-техника, тенологияларнинг тури соҳалари ҳақида таълим бериб, ахлоқий сифатларини 
тарбиялашда муҳим ахамият касб этади. 
Бугунги техника ва технология асрида аниқ, табиий, тил ва адабиёт ҳамда шу каби 
бошқа фанларнинг, уларни ёшларга сифатли ўқитишнинг ҳаётимиздаги, қолаверса, мам-
лакатимиз тараққиётидаги ўрни ва аҳамияти каттадир.
Адабиётлар:
1. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 15 мартдаги Умумий 
ўрта таълим тўғрисида низомни тасдиқлаш тўғрисида”ги 140-сонли Қарори. Ўзбекистон 
Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2017 й., 11-сон, 167-модда.
2. Ишмухамедов Р.Ж., Юлдашев М. Таълим ва тарбияда инновацион педагогик 
технологиялар.- Т.: “Ниҳол” нашриёти, 2013, 2016.-279 б.

---

276