Pedagogika 015, 4-son Muassis: Nizomiy

5511 (monografiyalar 286, ilmiy maqolalar 5225)tani, “Respublika va xalqaro 
miqiyosdagi ilmiy konferensiyalardagi tezislar” 8626 (Xalqaro miqiyosda 1619 
va Respublika miqiyosida 7007)tani, “Yangi pedagogik va axborot 
texnologiyalarni joriy etishga doir o‘quv-meyoriy hujjatlar” ishlab chiqishdagi 
ishtiroki 1182ta, “Mablag‘ bilan ta’minlangan ilmiy-tadqiqot ishlari”dagi 
ishtirok 546ta, “Nashr etilgan darslik va o‘quv qo‘llanmalar” 2050 (darsliklar 
205 va o‘quv qo‘llanmalar 1845)ta, “Ochiq ma’ruzalar tashkil etilganligi” esa 
1602tani tashkil etadi. 
Olib borilgan tadqiqotlar elektron monitoring tizimi malaka oshirish 
kurslarining samaradorligi va natijaviyligini aniqlashtirish, pedagoglarning 

---

PEDAGOGIKA
2015, 4-son
 
 
114 
kasbiy o‘sishini kuzatish imkoniyati mavjudligini ko‘rsatdi. Pedagoglarning 
malaka oshirish monitoringi elektron tizimi o‘quv jarayoni va uning natijalarini 
haqiqiy holati bo‘yicha ma’lumotlarni tezkor jamlash, qayta ishlash va tegishli 
xulosalar chiqarish uchun qulay va samarali ekanligi bilan alohida ahamiyat kasb 
etadi.
Tinglovchilarning kasbiy faoliyati monitoringini tashkil etish o‘quv 
jarayonlari sifatini tashxis qilishga, ya’ni pedagog kadrlarning kasbiy 
faoliyatining holatini aniqlashtirish va shu asosda uni takomillashtirishga, undagi 
jarayonlarni samarali boshqarishga xizmat qiladi. Tinglovchilarning yakunlovchi 
bilim va ko‘nikmalarini mustaqil malaka oshirish jarayonida turli mezonlar va 
yondashuvlarga tayanib aniqlash, bu jarayonlarda axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalarini qo‘llash, ularning qo‘yilgan didaktik talablarga mosligi, 
haqiqiyligini nazorat qilish mumkin. 
Bunda pedagogik tashxis, tinglovchilar bilim, ko‘nikma va malakalarining 
shakllanish darajasini aniqlashni, nazorat qilishni, baholashni, yig‘ish va statistik 
ma’lumotlarning tahlili hamda kelgusida bu jarayon rivojini bashorat qilishni o‘z 
ichiga oladi
1
. Tinglovchilarning kasbiy faoliyati tahlili, ular tomonidan erishilgan 
ko‘rsatkichlarning darajasi sifatida qayd etish ekanligiga e’tibor qaratsak, unda 
pedagogik tashxisning maqsadi ta’lim jarayoni borishining tahlili va uni 
baholashning o‘z vaqtida aniqlanishidan iborat bo‘ladi.
Tinglovchilarning malaka oshirishlari va kasbiy faoliyatlarini elektron 
tizim ko‘rsatkichlari asosida baholash faqat tinglovchining o‘zlashtirish 
darajasini belgilash bilan chegaralanib qolmay, kasbiy faoliyat jarayonini 
rag‘batlantirishda ham muhim pedagogik vosita va ijobiy motiv uyg‘otish bilan 
tinglovchi shaxsiga kuchli ta’sir etadi. Bu orqali tinglovchini obyektiv baholash 
asosida unda adekvat ravishda o‘z-o‘zini baholash imkoni tug‘iladi va o‘z 
muvaffaqiyatlariga tanqidiy munosabatning shakllanishi qayd etiladi. Shu 
nuqtayi nazardan tinglovchining bilim, ko‘nikma va malakalarini baholash, 
ayniqsa, bilimlarini nazorat qilishning elektron tizimi samaradorligini oshirish 
maqsadida tinimsiz izlanishlar va takomillashtirish ishlarini olib borish taqozo 
etiladi.