Agarbiz o’zbekistonimizni dunyoga tarannum etmoqchi, uning qadimiy tarixi va yorug; kelajagini ulug’lamoqchi, uni avlodlar xotirasida boqiy saqlamoqchi bo’lsak, avalombor buyuk yozuvchilarni, buyuk shoirlarni

 
Таълим жараёни ниҳоятда мураккабдир. Таълимнинг барча бўғинларини шундай ташкил этиш керакки, 
у ёшлардан чуқур ва асосли билим бериш билан бирга кенг қамровли фикрлашга ўргатсин. Ўқиш жараёнида 
ўқувчида мустақил билим олиш эҳтиёжи шаклланиб бориши ҳозирги куннинг талабидир. Педагогик амалиёт ва 
тадқиқотда қатор иш усуллари қўллаб кўрилди. Замонавий педагогик технологиянинг асосий моҳияти таълимда 
ўқувчиларни қизиқтириб ўқитиш ва билимларни тўлиқ ўзлаштиришга эришишдир.
Билимни таълим олаётган барча ўқувчи тўлиқ ўзлаштиришига эришиш мумкин?Олимларнинг фикрича: 
таълим олаётган гуруҳдаги 5 % ўқувчи дастур талабидан илгарилаб билим олиш имкониятига эга бўлади. Шу 
гуруҳдаги 5 % ўқувчининг эса дастурни умумий тартибда ўзлаштиришга кучи етмайди. Демак, ўқитувчи 
синфдаги 95 % бола билан муваффақиятли ишлай олади. Дастурдаги билимлар ҳажмининг 70 % ни 
ўқувчиларнинг барчаси ўзлаштирса, тўлиқ ўзлаштиришга эришилди деб ҳисоблаш мумкин. Чунки, 
олимларнинг фикрича шу даражада билимга эга бўлган ўқувчи қолган маълумотни ўзлаштириш имкониятига 
эришади. 
Замонавий технология таълим жараёнида ўқувчига зуғум қилмай, уларни қизиқтириб ўқитишни, 
ўқувчилар ўзидаги барча фикрларини баён этишига имконият яратишни тавсия этади. 
Республикамиз биринчи Президенти Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис 9 сессиясида сўзлаган 
нутқида ҳам: “Ўқитувчи болаларимизга замонавий билим берсин, деб талаб қиламиз. Аммо, замонавий билим 
бериш учун, аввало, мураббийнинг ўзи шундай билимга эга бўлиши керак… Демократик жамиятда болалар, 
умумий, ҳар бир инсон эркин фикрлайдиган этиб тарбияланади. Агар болалар эркин фикрлашга ўрганмаса, 
берилган таълим самараси паст бўлиши муқаррар”, - дедилар. Шу сабабли замон талабларига тўлиқ жавоб бера 
оладиган илғор педагогик технологияларни узлуксиз математик таълим тизимига ҳам жорий қилиш ишларини 
ҳозирги давр талабидир. 
“Технология” юнонча сўз бўлиб, “техно” – ўқитиш жараёнини юксак маҳорат, санъат даражасида 
ташкил этиш борасида маълумотлар берувчи фан маъносини англатади. Сўнгги ўн йил давомида нутқимизда 
“педагогик технология”, “ўқитиш технология”, “замонавий педагогик технология” каби тушунчалар кенг 
қўлланмоқда. 
Технологик жараён қуйидаги таркибий қисмлардан иборат экан: босқичлари, амаллари, усуллари, 
ҳаракатлари. 
Замонавий педагогик технологиянинг муҳим хусусиятлари: 
1. 
Илмийлик
2. 
Амалийлик 
3. 
Тавсифийлик 
410 

---

1. Илмийлик илмий-назарий ҳамда амалий ғояларни шаклланиш жараёнининг моҳиятини ифодалаш, 
ўқув – тарбия мақсади, мазмуни, шакл метод ва усулларини илмий жиҳатдан асослаш, педагогик жараённинг 
умумий лойиҳасини ишлаб чиқишдир. 
2. Амалийлик технологиянинг амалиётдаги татбиқи ҳамда самарадорлик даражаси билан аниқланади. 
1. 
Тавсифийлик режалаштирилган педагогик фаолият натижаларини ёритишдир.
Замонавий таълимни ташкил этишга қўйиладиган муҳим талаблардан бири ортиқча руҳий ва жисмоний 
куч сарф этмай, қисқа вақт ичида юксак натижаларга эришишдир. Қисқа вақт орасида муайян назарий 
билимларни ўқувчиларга етказиб бериш, улар томонидан эгалланган билим, кўникма ҳамда малакалар 
даражасини баҳолаш ўқитувчидан юксак педагогик маҳорат ҳамда таълим жараёнига нисбатан янгича 
ёндошувни талаб этади.