Agarbiz o’zbekistonimizni dunyoga tarannum etmoqchi, uning qadimiy tarixi va yorug; kelajagini ulug’lamoqchi, uni avlodlar xotirasida boqiy saqlamoqchi bo’lsak, avalombor buyuk yozuvchilarni, buyuk shoirlarni

 
 “ONA TILI” FANI BO‘YICHA JADVALLI MASHQLAR
O‘QITISHDAGI QULAY VOSITA SIFATIDA 
 
HAMRAYEV M.A., TDPU
  
Ona tili fanidan o‘tkaziladigan amaliy mashg‘ulotlarda mashqlar tizimidan foydalanish eng qulay usullardan 
biri ekanligi har bir ona tili o‘qituvchisiga ayon.
Mashqlar o‘quvchi-talabalarning ma’ruza mashg‘ulotlarida olgan bilimlarini qay darajada o‘zlashtirganligini 
sinashda juda katta samara beradi. Shu sababli bo‘lsa kerak, boshlang‘ich sinflardan tortib to yuqori sinflar uchun ona 
tili bo‘yicha yaratilgan darsliklarda mashqlar o‘zining munosib o‘rnini egallagan.
Oliy ta’limda ona tili bo‘yicha talabalarga beriladigan nazariy bilimlarning hajmi kattaligini hisobga olib, 
odatda, ma’ruzalar alohida, mashqlar alohida kitob holida nashr qilinadi.
Tajribadan ma’lumki, mashqlar to‘plamida berilgan mashqlarni yana qaytadan talabalar o‘z daftarlariga 
ko‘chirib, keyin shartlari bo‘yicha bajarish uchun ko‘p vaqt talab qilinadi. Ta’kidlash lozimki, hozirgi tezkor zamonda 
vaqtning qadri borgan sari ortib bormoqda. Kam vaqt ichida ko‘plab topshiriqlarni bajarish, bizningcha, mavzuni 
o‘zlashtirishga yordam beradi.
Ana shularni hisobga olib, mashqlarning yangi shaklini yaratish zaruriyati paydo bo‘ldi. Bunda biz 
jadvallardan foydalanishga qaror qildik. Ona tilining barcha bo‘limlari bo‘yicha topshiriqlarni jadvalga joylashtirgan 
holda bajarish g‘oyasi bu kabi mashqlarning barchasiga singdirilgan. 
Quyida shunday mashqlardan ona tili bo‘limlaridan kelib chiqqan holda namunalar keltiramiz. 
“UMUMIY TILSHUNOSLIKDAN MA’LUMOT” bo‘limidan quyidagi mashqni keltiramiz.  
408 

---

6-m
аshq. Xаlqаro tillаrni аjrаtib, jadvalga yozing.Shotlаnd, ingliz, irlаnd, chjuаn, xitoy, kаrtаliy, аbxаz, 
ingush, udmurt, nemis, eston, venger, mordov, fr
аntsuz, dаrg‘in, rus, svаn, аvаr, bаtsbiy, guriy, ispаn, tuаreg, lаzgin, 
som
аli, аrаb, kobil, oysor, ivrit, shilx.