Ғалла уюмини муҳрлаш тўғрисида ҳам ҳужжатлар мав­ жуд. Жумладан, 20-ҳужжатда Убайдуллохоннинг 1702

Ф . Бакиров. 
Ч о р Т у р к и ст о н д а суд, ш ар и ат ва одат. Т ., “ Ф а н ” , 
1967, 16-17-бетлар.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Ш унинг учун ҳам қози ва бийлар судлари сақлаб қо- 
линиб, 1886 йилдаги Н изом нинг 38-моддасида бу “Тур­
кистон генерал-губернаторлигида империя қонунларига 
асосан иш кўрувчи судлардан ташқари бошқа халқлар 
учун ҳам у халк^арнинг урф-одатларига асосланган бий, 
қози судлари ташкил этилиш и мустаҳкамлаб қўйилди. 
Қозилар суди сақланган бўлсада, бош қози - қозикалон- 
лик мансаби тугатилди.
Қози ва бий судлари асосан, оила ва никоҳ, ворислик 
каби 
фуқаролик 
ишларини 
кўриб, 
улар 
фаолияти, 
аслида, шу билан чеклаб қўйилади. Улар ф ақат икки 
турдаги жазо: 1) олти ойдан бир йилу олти ойгача қам оқ 
жазосига ҳукм қилиш; 2) 300 сўмгача пул жаримаси 
ундириш ҳуқуқига эга эдилар. Маҳаллий халқнинг 300 
сўмдан ошадиган қийматга эга ер майдонлари билан 
боғлиқ даъво ва низолари 
империя судларида 
кўрилган. 
Қози ва бий судларининг қурултойлари бу судлар учун 
ш икоят кассация инстанцияси (иккинчи инстанция) 
ҳисобланиб, 
улар лозим 
бўлган 
такдирда 
генерал- 
губернатор томонидан ҳам чақирилиш и мумкин эди. 
Берилган ш икоят уезд ёки волост бошлиғи орқали 
қурултойга йўналтириларди. Ҳукм чиқарган судья иш 
кўрилиши вақгида қурултойда бўлишга ҳақли эмасди.
Қози ва бий судлари 
сайлаб қўйиш асосида ташкил 
топган. Сайлов жуда катта курашлар, ҳоким тўралар ва 
Чор Россиясининг бошқа амалдорларини сотиб олиш 
йўллари билан амалга оширилган.
3. 
XIX асрнинг иккинчи ярмида Россия ҳомийлиги
(протекторати) остида бўлган Бухоро амирлиги ва Хива
хонликларининг ижтимоий-сиёсий тузумидаги ўзгаришлар