Samarqand davlat tibbiyot instituti. Mavlyanov f. Sh., MAVLYANOV Sh. X., Xayitov u. X. Tibbiyot kasbiga kirish

YIRINGLI BOG’LOV XONASIDA BEMORLAR PARVARISHI. 
 
Yiringli yaralari bo’lgan bemorlar uchun alohida xonalar yoki bo’lim ajratiladi.
Bular uchun maxsus yiringli bemorlar bog’lov xonasi tashkil qilinib, jihozlar va 
asboblar faqat shu xonada ishlatiladi. Tibbiy xodimlar ham boshqa bo’lim xodimlari 
bilan muloqotda bo’lmasliklari kerak. Yiringli bog’lov xonasida jarohatlari
yiringlagan, yiringli kasalliklarga chalingan bemorlar davolanadilar. Organizm
bo’shliqlaridagi, yumshoq to’qimalardagi yiring punktsiya yoki operatsiya qilinib 
chiqariladi va davolash tadbirlari amalga oshiriladi. Bog’lov xonasi hamshirasi ish 
jarayonida aseptika va antiseptika qoidalari qat’iy ijro etilishini ta’minlashi shart. 
Ishlatilgan bog’lov materiallari dezinfeksiya qilinganidan keyin maxsus pechlarda 
kuydirib yo’qotiladi.

---

112 
G a z l i g a n g r e n a g a chalingan bemor kasallikning shaklidan qat’iy 
nazar infeksiya manbai hisoblanadi. Asosiy yuqish yo’li - kontaktli. Gazli 
gangrena qo’zg’atuvchisini zararlangan teri yoki shilliq pardalarga yerdan,
ifloslangan kiyim, yetarli sterilizatsiya qilinmagan tibbiy asboblardan tushishi 
natijasida kasallik rivojlanishi mumkin. Bunday bemorlarni davolash uchun alohida 
xonalar ajratiladi va maxsus kirish joylari tashkil qilinadi, operatsiya va bog’lov 
xonalariga o’rnatilgan majburiy havo almashtirish tizimi boshqa bo’limlarga 
aloqador bo’lmasligi kerak. Xonalarning devorlari 2 m balandlikda kafel bilan 
qoplanadi, polga plastik yoki linoleum to’shalishi kerak. Jihozlar va asbob – 
uskunalar yuvib tozalanishi va dezinfeksiya qilinishi oson bo’lgan matohlar bilan
yopiladi. Har bir xonada albatta bakteritsid nurlatgichlar quvvati maydonga
yarasha o’rnatilishi lozim.
Qabul bo’limida bemor (ahvoliga qarab) to’liq yoki qisman sanitariya 
ishlovidan xonasiga joylashtiriladi. Bemorni qabul qilishdan oldin va javob 
berilganidan keyin xonadagi krovat, tumbochka mavjud bo’lsa, boshqa jihozlar
maxsus tayyorlangan dezinfeksiyalovchi eritmaga (6% li pergidrol +0,5% yuvish 
vositasi) botirib olingan latta bilan artib chiqiladi. Krovatga to’shaladigan oqliklar 
va ko’rpalar bakteriyalarning sporali shakllarini yo’qotadigan kamerali
dezinfeksiyadan o’tkazilib qayta qo’llaniladi. Ishlatilgan oqliklar yuvilishidan 
oldin yuvuvchi vositaning (soda) 2% li eritmasiga botirib qo’yilib 2 soat davomida
qaynatiladi.
Bemorga parvarishning shaxsiy vositalari ajratiladi (tufdon, tuvak va h.k.) va 
har safar foydalanilgandan so’ng yuvib qo’yiladi. Bemor javob berilganidan keyin 
– dezinfeksiya qilinadi. Bemorni yuvintirish uchun suyultirilgan sovun ishlatish 
ma’qul. Idish – tovoqlar ishlatilganidan so’ng sodaning 2% li eritmasiga botirib 
qo’yib 90 daqiqa qaynatiladi, oqar suvda yuvilib shkafda berk holatda saqlanadi.
Xonalarni yig’ishtirish kamida 2 marta dezinfeksiyalovchi eritma (6% li pergidrol 
+ 0,5% li yuvish vositasi) ni qo’llagan holda bajariladi. Yig’ishtirish asboblari
belgilangan bo’lishi va faqat tegishli maqsadda ishlatilishi shart. Qo’llanilgan tibbiy 
asboblarga 20 daqiqa davomida avtoklavda ishlov beriladi va ajratilgan joyda 
saqlanadi.
Bog’lov xonasi muqim bakteritsid nurlatgich va havo tozalagichlar bilan 
jihozlanishi kerak. Xirurg va hamshira bog’lov xonasiga kirishlaridan oldin niqob va 
baxilla kiyishlari, operatsiya qilish yoki bog’lamni almashtirishdan oldin maxsus 
fartuk taqishlari talab qilinadi, har bir muolajadan keyin fartukga dezinfeksiyalovchi 
eritma (6% li pergidrol + 0,5% li yuvish vositasi) bilan ishlov beriladi. Bog’lov 
materiallari bir marta ishlatiladi, so’ng maxsus idishga yig’ib avtoklavda 20 daqiqa 
zararsizlantirib keyin yo’q qilinadi. Dezinfeksiya qilmasdan yo’qotishga yuborish 

---

113 
man etiladi. Qo’llanilgan asboblar alohida idishga yig’iladi. Operatsiya va 
bog’lov xonasida yig’ishtirish kuniga kamida 2 marta dez.eritma (6%li pergidrol + 
0,5%li yuvuvchi) bilan shaxsiy himoya vositalarini taqib (respirator, qo’lqop) 
amalga oshiriladi. Dezinfeksiyadan keyin xona issiq suv bilan yuvilib artib chiqiladi 
va 1,5 – 2 soat davomida bakteritsid lampalarni yoqib nurlantiriladi. Operatsiya va 
bog’lom almashtirish jarayonida qo’llanilgan barcha asboblar dez.eritmaga (6%li 
pergidrol + 0,5%li yuvish vositasi) 60 daqiqaga botirib qo’yiladi yoki 2%li soda 
eritmasida 90 daqiqa qaynatiladi.