Microsoft Word Foydali qazilma end doc

Takrorlash uchun savol va topshiriqlar 
 
1. Konlarning sanoat tasnifi nimaga asoslangan? Sanoat tas-
nifidagi eng yirik guruhlar nomini sanab bering. 
2. Metall foydali qazilmalar qanday guruhlarga bo‘linadi? 
3. Nometall foydali qazilmalar qanday tasniflanadi? 
4. Yonuvchi foydali qazilmalarga nimalar kiradi? 
5. Gidromineral xomashyolarni sanab bering. 

---

 
54
 
 
 
 
IKKINCHI QISM 
 
IV. bob. METALL FOYDALI QAZILMALAR 
 
Hozirgi vaqtda foydali qazilma konlaridan 70 dan ortiq metallar 
ajratib olinib, iqtisodiyotning turli sohalarida ishlatilmoqda. 
 
 
 
Metallarni eritib qayta ishlovchi sohalar qora va rangli metallur-
giya hisoblanadi. Qora metallurgiya asosiy qora metallar-temir, 
marganets, xrom ma’danlarini qayta ishlaydi. 
Rangli metallurgiyada asosiy rangli metallardan (mis, rux, qo‘r-
g‘oshin, aluminiy, qalay, surma, vismut, simob) tashqari asl, kamyob, 
tarqoq va turli qotishmalari uchun maxsus metallar eritib olinadi.  
Metall ma’danlar monometalli (temirli, xromli, oltinli), metalli 
(qo‘rg‘oshin-rux, mis-molibden, surma-simob) va polimetalli bo‘lishi 
mumkin. Ko‘pchilik metall konlarida kamyob va tarqoq elementlar 
uchrashi xos bo‘lib, ularni ajratib olish qazib olinayotgan xomashyo-
ning qimmatini oshiradi. 

---

 
55