Microsoft Word Foydali qazilma end doc

Takrorlash uchun savol va topshiriqlar 
 
1. Ekzogen kon hosil qiluvchi jarayonlar qaysilar? 
2. Sochma konlar qanday hosil bo‘ladi? 
3. Kimyoviy nurash konlarini ta’riflang. 
4. Cho‘kindi konlar hosil qiluvchi jarayonlarni sanab bering. 
5. Boksit qanday hosil bo‘ladi? 

---

 
52
6. Qaysi elementlar konlari likvatsion jarayonda hosil bo‘ladi? 
7. Diagenez nima? 
8. Ko‘l va botqoqlarda qanday konlar hosil bo‘ladi? 
9. Biogen va bioxemogen konlarning hosil bo‘lishini so‘zlab 
bering. 
 
18-§. Metamorfogen konlar 
 
Yer po‘sti ichkarisida yuqori harorat, bosim va faol qaynoq erit-
ma ta’sirida tog‘ jinslarining o‘zgarishi jarayoni «metamorfizm» 
(«meta» – keyin, «morfo» – qiyofa) deyiladi. Metamorfizm jarayoni-
ning mohiyati shundan iboratki, unda har bir mineral o‘sha sharoitga 
moslashgan yangi mineralga aylanadi. Masalan, gilli jinslar o‘rniga 
slanetslar paydo bo‘ladi, temir gidrooksidlari va siderit hisobiga 
magnetit va gematit hosil bo‘ladi, antratsit ko‘mirga, ko‘mir esa 
grafitga aylanadi. Shu bilan bir qatorda tog‘ jinslari va ma’danlarning 
struktura va teksturasi ham o‘zgaradi.  
Metamorfogen konlar 2 xil yo‘l bilan hosil bo‘ladi:  
1. Avval hosil bo‘lgan konlar metamorfizm jarayoniga uchrash 
natijasida hosil bo‘ladi. Bularga metamorflashgan  konlar deyiladi. 
Bunda avvalgi konlardagi ma’dan shakli va teksturalari o‘zgaradi. 
Masalan: temir, marganets, oltin, uran konlari. Sideritdan temir-
ning magnetit, gematit konlari paydo bo‘ladi. Ko‘mirdan grafit konlari 
hosil bo‘ladi. 
2. Metamorfik konlar. Bular foydali qazilma holida bo‘lmagan 
jinslarning metamorfizm natijasida o‘zgarib foydali qazilma holiga 
kelib qolgan konlardir. Masalan: boksitlardan korund hosil bo‘ladi. 
Ohaktoshlardan marmar, gillardan slanetslar, qumdan kvarsitlar, krem-
niyli tog‘ jinsidan yashma kabi foydali qazilma konlari hosil bo‘ladi.