Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Сарамас (рож а).
К асал л и к н и н г с тр е п то к о к к қўзғатувчиси 
тери ёки оғиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қаватига туш иб, ял л и ғ- 
л ан и ш чегарали кузатилиб, ўткир ум умий кечадиган ж араён - 
дир. С арам ас касалли ги одатда, б ем ор турли ҳаяж он л и о п е ­
рац и я ва оғир йўлдош касалликлари и бош идан кеч и р и ш и о қ и - 
батида о р ган и зм н и н г реакти вли ги пасайган болалар ва катта­
ларда, оғи з бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қаватидан ю зага келади. 
И н ф ек ц и я оғи з ш и л л и қ қ о б и қ қаватида унча катта бўлмаган 
жароҳатлар орқали: лаб ёрилиш и, ш икастланган ж ой д ан , бош - 
н и н г тери соҳасидан ўтади. Ч егараланган ёки қобикутанган са- 
рамасли яллиғланиш кам дан-кам ҳолатларда кузатилади. О рга- 
низм да тан а ҳароратининг тезда кўтарилиш и, қалтираш , оғиз 
бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қаватида эритем алар, ш и ш , о ғр и қ бел­
гилари намоён бўлади. Ш и л ли қ қ о б и қ тузилиш ининг асосли ху- 
сусиятларидан келиб чи қи б , қизарган соҳада пуф акча ва юзи 
ўлган тўқим а, ф и б р и н о з-й и р и н г караш билан қопланади. О ғиз 
атроф и те р и с и д а ва лабда четл ари тў л қ и н с и м о н эр и тем ал ар
кўринади. Регионал ли м ф а тугунлари катталаш ган ва оғрикди 
бўлади. С арам ас яллиғланиш ўчоғидан б и н аф ш а чизикди л и м ­
фангит топилади. Лаб соҳасидаги сарам аснинг қайталаниш и мак- 
рохейлит туридаги эл еф ан ти азан и н г ривож ланиш ига ёки М ел- 
керссон-Розентал синдром идаги ҳолатни юзага келтиради.
Оғиз бурчаги яллиғланиши
- 
ялам а (заеда).
К асал л и к асо ­
сан ёш болаларда ва олиб қўйиладиган протез тақадиган ка­
ри ял арда кузатилади. О ғиз бурчаги ял л и ғл ан и ш и ривож ланган 
б олаларнинг оғи з бурчагида дои м и й м угузланиш ва сўлак а ж ­
ралиш и сезилад и, натиж ада с тр е п то к о к к ки ри ш и учун қулай 
ш ароит ҳози рл ай д и , п ротез т а қ қ а н л а р н и н г п рикуси пасаяд и
ва оғи з бурчагида бурм алар п айдо бўлиб и н ф ек ц и я туш иш и 
учун ш ароит туғдиради.
Ҳ ар қандай ҳолатда ҳам ж араён оғи з бурчагида ф л и к тен а- 
л ар ҳосил бўлиш и б илан бош ланади. Ж ароҳатланиш о қи б ати - 
да ш и л л и қ қ о б и қ қават ти л и н и б , ўрнида э р о зи я ҳосил бўла- 
ди. О ғиз бурчагида ж араён н и ж ой л аш и ш и ва кеч и ш и э р о зи я - 
ни н г кечиш и, чизиқпи тури пайдо бўлиш и б илан изокаанади. 
Л аб д о и м и й торти ш и ш и натиж асида қонайдиган бўлиб қола- 
ди ва устида қонли - йирингли қоплам али ёр и қ л ар кўринади. 
Т ери атроф и қизарган, баъзан кучсиз и н ф и л тр ац и я кузати ла­
ди. А йрим ҳолатларда ж араён атроф териларга ва оғиз бўш лиғи

---

Они 
OyuLtum ши.ииқ 
қавати ва лабнинг ўзига хос юҳумли хамда паразитар касаллиюгари
67
ш и л л и қ қ о б и қ қаватига тарқалади. С треп тококк ли о ғи з бурча­
ги ял л и ғл ан и ш и н и ачи тқи л и ял л и ғлан и ш д ан ф аркдайм из: оқ, 
осон ю линувчи караш н и н г ҳеч қандай қоплам асиз бўлиш и ачи- 
тқ и ли ял л и ғлан и ш учун хосдир.