Psixologik trening asoslari

Raqs terapiyasi. 
Quyida misol tariqasida psixoterapevtik mashg'ulot turi 
bo’lgan relaksatsion raqs terapiyasini maqsad va vazifalari, o’tkazish uslubi 
haqida to’xtalib otamiz. Raqs terapiyasi, emotsional nomutanosibligi mavjud 
bo‘lgan, muomala qila olmaslik, o‘zaro muomala muammosi bo‘lgan odamlar 
uchun qo‘llaniladi.
Bu uslubni qo‘llash psixologdan chuqur tayyorgarlikni talab qiladi, chunki 
bunday ta’sirda kuchli emotsiyalar uyg‘onishi mumkin, bu esa hal etilishni talab 
etadi. Raqs harakatlari jismoniy kontakt va shiddatli o‘zaro muomala bilan 
kuchli hissiyot uyg‘onishi mumkin.
Raqs terapiyasining maqsadi o‘z tanasini sezishni rivojlantirish, tana 
pozitiv obrazini yaratish, muomala odatlarini rivojlantirish, sezgilarni tadqiq 
etish va guruh tajribasini ortirish. Raqs terapiyasi rivojlanishi tarixida 
K.Rudestam 
qator hal qiluvchi faktlarni alohida ko‘rsatib o‘tadi.
Birinchisi ikkinchi jahon urushi maydonlaridan qaytgan veteranlarning 
jismoniy va ruhiy reabilitatsiyasi bilan bog‘liq. Raqs terapiyasi nogironlarni 
hayotga qaytarishning yordamchi uslubi bo‘lib qoldi. Ularning ko‘pchiligi o’ta 
ta’sirchan holatda bo’lib, hatto gapira olmas edilar. Raqs xonalaridagi 

---

176 
mashg‘ulotlardan so‘ng, ular engillik va ruhiy garmoniya his qilganini 
aytishgan.
Raqs terapiyasining ommaviylashuvi kuchayishinig yana bir sababi 60- 
yillarda paydo bo‘lgan odamlar munosabati trening harakati bo‘lib, u yangi 
ekperimental tadqiqotlarni amalga oshirishga zamin bo‘ldi. Bunda guruhlar 
bilan ishlash, shaxsni rivojlanirish, qatnashchilarga ijobiy samarasini berdi. 
Nihoyat yangi raqs terapiyasi dasturlariga qiziqish noverbal kommunikatsiyalar 
tadqiqotlari tomonidan kuchaytirildi, ayniqsa inson tanasining kommunikativ 
funksiyalari tahlili katta hissa qo‘shdi. Raqs terapiyasi asosan guruh bilan 
ishlanganda qo‘llaniladi.
Raqs terapiyasining asosiy vazifasi tartibsiz harakatlarni amalga 
oshirishdir. Raqs terapiyasi harakatning ma’no aks ettirishi, erkinlikka 
chorlaydi, Harakatchanlikni rivojlantiradi, jismoniy va ruhiy darajada kuchni 
mustahkamlaydi. Tana va ong yagona butunlikni tashkil etadi.
Asosiy yo‘nalish quyidagicha talqin etiladi: harakat shaxs hususiyatini aks 
ettiradi. Har qanday emotsional siljishda odam o‘zini his etishi o‘zgaradi, xoh u 
ruhiy, xoh u jismoniy bo‘lsin, shunga binoan bizning harakatlarimiz ziynati 
(xarakteri) o‘zgaradi.