Utepbergenov Farxad

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

8

 

AVSTRALIYA VA OKEANIYA XALQLARI.  

Avstraliya evropaliklar tomonidan beshinchi va oxirgi qita sifatida XVII 

asrning birinchi yarmida kashf etilgan. 

Avstraliya er yuzining janubiy qismida joylashgan. Gollandiyalik dengizchi 

Abel Tasman 1642 yilda qitaning shimoliy va shimoli-g’arbiy qirg’og’larini 

tekshirdi. KeyinchalikAvstraliyadagi katta orol uning nomi bilan yani Tasmaniya 

deb atala boshlandi. 

Geologik nuqtai nazardan Avstraliya qadimgi qitadir. Kaynozoy asridagi 

unchalik kuchli bwlmagan tektonik siljishlari qitada tog’larning kam va baland 

bwlmasligiga sabab bwlgan. Mezozoy asridan bwlinib ketgan qitadagi sut 

emizuvchilar arxaik tarzdagi shayvonlari bilan: xaltali kengurular bilan farqlanadi. 

Evropaliklar kelguniga qadar dingo iti va kalamushlar qitaning kam sonli sut 

emizuvchilari qatorida bwlgan. Tinch okeanining markaziy va janubiy g’arbiy 

qismlarida joylashgan orol va arxipelaglar Okeaniya deb ataladi. Unga umumiy 

maydoni 1,3 mln km. kv. bwlgan 7 mingta orol kiradi. Okeaniya evropaliklarga 

XVI asrda, yani F. Magelanning dunё aylana birinchi saёshatlaridan malum 

bwlgan. Kwplab rus sayёsh va dengizchilari sham Okeaniyani wrganishga ulkan 

shissa qwshganlar. V.M. Golovnin, S.O Makarov, N.N. Mikluxo-Maklaylar shular 

jumlasidandir. 

 

Bugungi kunda Avstraliyada 18 mln, Okeaniya orolida esa 9 mln asholi 

yashaydi. Etnograflarning qitaning tub asholisiga nisbatan qiziqishlari undagi 

xwjalikning ananaviy terib-termachlash va ovchilikka oidligini saqlab 

qolishidandir. Asholi maishiy turmush, madaniyat va diniy tasavvurlarining eng 

qoloq, arxaik kwrinishini saqlab qolgan. Qitaning umuminsoniyat 

tsivilizatsiyasidan uzilib qolishi ushbu xususiyatlarni saqlab qolishiga imkoniyat 

yaratgan.