Қишлоқ ХЎжалиги ишлаб чиқаришини механизациялаштириш

тузилиши ва иш жараѐни.
Ғилдиракли 
ва 
занжирли 
тракторлар 
трансмиссиясининг 
умумий 
кўриниши 
1.13-расмда 
кўрсатилган 
бўлиб, 
ғилдиракли 
тракторларда (1.13а-расм) унинг 
асосий қисмларига қуйидагилар: 
илашиш муфтаси 2, узатмалар 
қутиси 3 ҳамда бош узатма 4, ўнг ва 
чап охирги узатмалардан 5 иборат 
орқа кўприк киради. Занжирли 
тракторларда 
(1.13б-расм) 
эса
илашиш муфтаси 2, узатмалар 
қутиси 3 ҳамда бош узатма 4, 
бурилиш механизмлари 5 ва охирги 
узатмалардан 
6 
иборат 
орқа 
кўприкдан тузилган. 

---

ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ ИШЛАБ ЧИҚАРИШИНИ МЕХАНИЗАЦИЯЛАШТИРИШ
1.13-расм. Ғилдиракли (а) ва занжирли (б) тракторларнинг 
трансмиссияларини тузилиши. 
а) 1- двигател; 2-илашиш 
муфтаси; 3-узатмалар қутиси; 4-бош
узатма; 5-охирги узатма; 6-
етакловчи 
ғилдираклар; 
7-
диффренциал; 8-орқа қувват олиш 
вали; 9- ѐн қувват олиш вали.
б) 1- двигател; 2-илашиш 
муфтаси; 3-узатмалар қутиси; 4- 
бош 
узатма; 
5-бурилиш 
механизмлари; 6-охирги узатма; 7-
етакловчи 
юлдузчалар; 
8-орқа 
қувват олиш вали. 
Илашиш муфтаси 
трактор 
двигатели билан узатмалар қутиси 
орасида жойлашган бўлиб, одатда 
двигател маховигига ўрнатилади.
Қишлоқ 
хўжалигида 
қўлланиладиган тракторларда асосан 
фрикцион 
илашиш 
муфталари
қўлланилади. 
Илашиш муфтаси қуйидаги
вазифаларни бажаради. Машина 
трактор 
агрегати 
ишлаѐтганда 
двигателнинг тирсакли валида ҳосил 
қилинган 
буровчи 
моментни 
трансмиссия 
валига 
ишончли 
узатилишини таъминлайди ҳамда 
юкланишлар кескин ошиб кетганда 
трансмиссия 
деталларини
шикастланишдан 
сақлайди. 
Шу 
билан 
бирга 
эҳтиѐж 
бўлганда 
двигателнинг 
тирсакли 
валини
трансмиссия валидан ажратиш ѐки 
уларни бир-бирига равон қўшишни 
таъминлайди. 
Илашиш муфталари асосан 
куйидагича тафсифланади: 
1. Буровчи моментни узатиш 
усулига 
қараб 
- 
фрикцион 
(ишқаланиш кучи), гидравлик 
(ишчи суюқликни динамик ѐки 
сататик босими) ва электромагнит
(магнит майдони кучи) турларга 
бўлинади. 
2. Ишқаланиш юзаларни шаклига 
қараб – дискли, конуссимон ўқли ва
тасмали. 
3. Етакланувчи дисклар сони қараб -

---