Sh. M. Narziyev sh. X. Kiikbonov

um um iy qurshiligi
ham to k n in g k u ch lan ish ig a b o g 'liq , lekin 
chiziqli em as, k u ch lan ish n in g k o 'p a y is h i bilan um um iy qarsh ilig i k am ayadi va 300 V 
k u c h la n ish id a ichki o rg a n la m in g q arsh ilig ig a y aq in lash ad i
a)
«к
“ " I
H h
c " 
с .
с»
b)
10 - rasm Inson tanasining elek tr to k ig a k o 'rsa ta y o tg a n qarshiligi: 
a) cjarshiligni o 'lc h a s h sxem asi; b) Inson tanasining qarshiliging ek v iv alen t sxem asi. 1) 
elektrodlar; 2) epiderm is - term ing tashqi qatlam i; 3. 4) tananm g ichki to 'q im a la r
Z h =
 
(3 i)
ф + а ^ с . я , ) 2
Rh = 2RH
+ 
Rh -
inson tan asin in g faol q arsh ilig i. 
От, Си~ 0.5 -
inson 
tan asin in g zichligi, Ф ; / - tok chastotasi, 
Gz.
S hu n d ay qilib inson ta n asin in g elek tr to k ig a k o 'rsa ta y o tg a n qarshiligi b ir tekis 
va m o 'ta d il em as. Shu q a rsh ilik la r bilan h iso b -k ito b qilish o 'z ig a hos q iy in ch ilik larg a 
duch keladi. H iso b -k ito b n i o n so n lash tirish n iy a tid a a m aliy o td a y etarli aniqlik 
d a ra ja sid a inson ta n asin in g q arsh ilig in i Rj,= 1000 O m g a te n g deb qabul qilingan.
In so n n in g elek tr to k id an sh ik astlan ish in in g asosiy o m illari. E le k tr shok elektr 
tok t a ’sirig a k o 'rsa tg a n ta n an in g o g 'ir nerv reilek to ri reaksiyasi. Shu h o latid a qon 
ay lanishi, nafas olishi, asab tizim i v a b o sh q a tizim larm n g b u zilish ig a olib keladi. Shu
137

---

daqiqadan s o 'n g tan an in g to 'lq in la n ish i fazasi boshlanadi: a rte n y a b osim i k o 'p a y a d i, 
o 'g 'r i g 'i g a reaksiya hosil b o 'la d i, v a hokazo. S hundan keyin esa torm oz fazasi 
boshlanadi: n erv tizim i b o 'sh a sh a d i, arterial b o sim kam ay ad i, nafas olish susayadi v a
d ep ressiy a holati boshlanadi. Shok holati b ir n e c h a m inutdan b ir su tk ag ach a davom
etishi m um kin. S hundan keyin odam a sta-sek in so g 'a y ib ketadi, yoki b io logok o 'lim i 
h o latig a o 'tib ketadi