Say d u lla m irzayev



Download 9,12 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/296
Sana12.07.2022
Hajmi9,12 Mb.
#782854
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   296
Bog'liq
xx asr o\'zbek adabiyoti. mirzayev s

Izza t Sulton.
A sarlar. 2-tom. — T .: G ‘. G 'u lo m nom idagi A dabiyot va 
sa n ’at nashriyoti, 1972, 25-bet.
37


G ‘a la b a n in g о ‘z i k e lm a yd i, do ‘stim ,
Jon olib, jon berib, olasan uni.
Ter to ‘kib mehnatda, qon yutib jangda,
Qalbingga ishq kabi solasan uni.
Amin Umariyning harbiy lirikasiga Hasan P o‘lat she’rlari 
hamohangdir. Hasan Po‘lat «Yurak sadosi» (1942) to ‘plamiga 
k irg an s h e ’rla rid a o ‘zbek xalq in in g v a ta n p a rv a rlig in i, 
qahramonligini tasvirlab, adolat tantanasiga, buyuk g‘alabaga 
q a t’iy ishonch bildiradi. Shoir, hatto, tabiatni ham battol 
bosqinchilarga qarshi hayot-m am ot kurashiga d a ’vat etdi. 
Hasan P o‘lat tabiatga murojaat etib, yozadi:
Istaymanki,
Yovga sanchilgan
Xanjar bo ‘Isin maysa va о ‘ting.
Istaymanki,
Fashist ustiga
О ‘t yog ‘dirsin ко ‘king, buluting.
Istaymanki,
H a r bir y a p r o g 'ing
Yov betiga о ‘t sachratgan
Eng qaqshatqich shapaloq bo'lsin.
Hasan P o‘lat harbiy lirikasining «Bahor», «Vatan», «Ona», 
«Bug‘doy o ‘ramiz>>, «Men o ‘zbek yigiti», «Aziz hamshira», 
« 0 ‘rtoq Ladunin», «Tankist qo‘shig‘i», «Qon», «Uch mard» 
kabi nam unalari badiiy jihatdan ham go‘zal asarlar b o ‘lib, 
ularda g‘alabaga komil ishonch ruhi bo'rtib turadi.
0 ‘zbek harbiy she’riyati xazinasiga frontchi shoirlar ham 
munosib hissa qo ‘shdilar. Sulton J o ‘ra «Sog‘inib», «Sog‘inchli 
salom» she’rlarini harakatdagi armiya safida turib yozgan. 
She’riy salom xat shaklida yozilgan bu asarlarda shoirning o ‘z 
bolalariga qarata aytgan sog‘inchli yurak so‘zlaridagi insoniy 
dard k atta badiiy m a’no kasb etgan. «Sog‘inchli salom» — 
v o q e a b a n d s h e ’r. U n d a fa s h is tla m in g yovuzligi « qonli 
ko‘ylakcha» detali vositasida fosh etilgan. She’rda fashistlaming
38


Varvara ismli begunoh qizchani o ‘ldirishi va o ‘likning ustidagi 
qonli ko‘ylakchani o ‘lja sifatida olib ketishi nihoyatda ta ’sirli 
va jonli qilib ifodalangan:
Girgitton qizchalarim,
Dumaloq yuzchalarim.
Ana shu Varvaraday
Qancha yosh bolalarni,
Bolalik bo'stonida
Ochilgan lolalarni
Halok etgan peslardan,
Shu jallod fashistlardan
Jon uchun jon olaman,
Qon uchun qon olaman.
F ro n tc h i yosh sh o ir H asan S aid n ing « Jan g ch in in g
q o ‘sh iq lari» (1942) t o ‘p lam iga k irg an «Biz yengam iz», 
«M arsh», «Qasam yod», «Qiruvchi», « 0 ‘lim dushm anga», 
« F a rm o n k u ta m an » , «P osb on s o ‘zi», « G rajd an m an » , 
«L eytenant b o ‘lam an», «Buyuk orzu» kabi she’rlari jang 
maydonida — okoplarda va blindajlarda yozilgan. Shoir bir 
she’ri haqida: «Bu she’rni men m aksim pulem yoti tagida 
yozdim. Men bu she’rni yozayotganda o ‘ng q o ‘limda qalam 
va ch ap qoMimda pulem yot tepkisi edi. U zo q -uzoq lard a 
snaryadlar gumbirlab yorilardi. Y onayotgan qishloqlardan 
c h iq a y o tg an
q o ra 
tu tu n
b u ra lib -b u ra lib
osm onga 
ko'tarilardi»13,— deb yozgan edi.
S huni q o n iq ish bilan qayd etish k e ra k k i, q an ch a lik
hozirjavoblik, jangovarlik ko'rsatm asin urush davri o ‘zbek 
she’riyatining badiiylik darajasi pasayib ketmadi. Shoirlar hayot 
va inson ko'nglining rang-barang manzaralarini obrazli tarzda 
aks ettirishga intilib, xilma-xil she’riy shakllardan foydalandilar. 
Jumladan, xat shakli bu davrda ju da keng tarqaldi. She’riy 
x a tla rd a jang ch in ing o ‘z sevgilisiga yoki sevikli qizning 
frontdagi yoriga, yoxud onaning askar o ‘g ‘liga yo‘llagan dil 
izhorlarida urush odamining ruhiyati aks ettirildi. Shunday
13 

Download 9,12 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   296




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish