25
О‘quv-tarbiyaviy jarayon guruhning kundalik ish
tartibiga tayanadi va unda
pedagog tomonidan rejalashtirilgan kundalik harakatlar, bolalar о‘yinlari, bо‘sh
vaqt va о‘quv-tarbiyaviy faoliyat turlari navbatma-navbat amalga oshiriladi.
О‘quv-tarbiyaviy jarayon ta’lim va ijtimoiy ehtiyojlar (salomatlik, ovqatlanish
va xavfsizlik)ni qondirish maqsadida bolaning yoshi
va individual rivojiga
asoslanuvchi о‘quv rejaga muvofiq olib boriladi. О‘quv-tarbiyaviy jarayon bola
hayoti va uning atrofidagi muhitdan kelib chiquvchi yagona bir butun mavzuga
birlashtiriladi
О‘quv-tarbiyaviy jarayonni rejalashtirish ta’lim sharoitlariga bog‘liq
holda
integratsiya, xilma-xillik va moslashuvchanlik tamoyillaridan tarkib topadi.
О‘quv-tarbiyaviy jarayonda quyidagi rejalashtirish turlari qо‘llaniladi:
yillik mavzuviy;
haftalik
Rejalashtirishda ta’lim jarayonining mavzusi, maqsadlari,
mazmuni va turlari
yoritiladi. Jarayon turlarini tanlashda nafaqat о‘quv-tarbiyaviy jarayonning
umumiy maqsadlari, balki rivojlanish sohalari bо‘yicha
maqsadlar, faoliyat
mazmuni va turlarini integratsiyalash ham hisobga olinadi. Rejalashtirishda kun
tartibini hisobga olish zarur. Kun tartibi ish sur’atini
belgilaydi va bolaga bir
faoliyatdan boshqasiga oson о‘tishda yordam berishi lozim. Shuni yodda tutish
joizki, о‘yin maktabgacha yoshdagi bolalarning asosiy faoliyati hisoblanadi. Kun
tartibini tuzishda kunduzgi uyqu, dam olish vaqti va sayrga chiqish vaqti hisobga
olinadi.
Tarbiyachining ish jurnali quyidagi bо‘limlardan tashkil topadi:
Bolaning individual rivojlanishini kuzatish uchun О‘zbekiston Respublikasining
ilk va maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishiga qо‘yilgan
Davlat talablarida
aks ettirilgan sohalar va kichik sohalar hamda kutilayotgan natijalar (malaka va
kо‘nikmalar) olingan. Bolaning rivojlanish xaritasi 3 dan 7 yoshgacha bо‘lgan
davrni о‘z ichiga oladi, har bir bola uchun individual tarzda yiliga uch marta
tо‘ldiriladi6. Maktabgacha ta’lim muassasasidan chiqishda 6-7 yoshdagi bolaning
maktabga tayyorlik xaritasi tо‘ldiriladi (faqat maktabgacha ta’lim
muassasa
bitiruvchilari
uchun6).
Maktabga
tayyorlik
deganda
bolada
umumiy
kompetensiyalarni va rivojlanish sohalari kompetensiyalarining shakllanganligi
tushuniladi. Bu xarita maktabgacha ta’lim muassasasining har bir bitiruvchisi
uchun tо‘ldiriladi. Unda Davlat dasturiga muvofiq rivojlanishning
beshta sohasi
(bola kompetensiyalari) bо‘yicha kutilayotgan natijalar ifodalanadi.
Bolaning rivojlanish xaritasi 3 dan 7 yoshgacha bо‘lgan davrni о‘z ichiga oladi, har
bir bola uchun individual tarzda yiliga uch marta tо‘ldiriladi6.
Maktabgacha ta’lim muassasasidan chiqishda 6-7 yoshdagi bolaning maktabga
tayyorlik xaritasi tо‘ldiriladi (faqat maktabgacha ta’lim muassasa bitiruvchilari
uchun6). Maktabga tayyorlik deganda bolada
umumiy kompetensiyalarni va
rivojlanish sohalari kompetensiyalarining shakllanganligi tushuniladi. Bu xarita
maktabgacha ta’lim muassasasining har bir bitiruvchsi uchun tо‘ldiriladi. Unda
Davlat dasturiga muvofiq rivojlanishning beshta sohasi (bola kompetensiyalari)
bо‘yicha kutilayotgan natijalar ifodalanadi.
26
Tarbiyachiga u yoki bu natija qanday darajada aks etayotganini belgilash taklif
etiladi. Rivojlanishning beshta sohasi (bola kompetensiyalari) umumlashtiriladi va
tavsiya hamda takliflar kо‘rinishida ota-onalar e’tiboriga havola etiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: