"iqtisodiyot va menejment "

P.Samuel’sonning
iqtisodiyot bo`yicha darsligida 
ko`rsatib o`tilishicha, “iqtisodiyot fanini muntazam ravishda o`rganib bormaydigan 
odam musiqiy asarga o`zining bahosini bermoqchi bo`layotgan garang kishiga 
o`xshaydi”. 
Shu bilan birga «Iqtisodiyot» fani barcha hayotiy muhim savollarga tayyor javob 
bermaydi, chunki iqtisodiyot ishlab chiqarish, boshqaruv, tartibga solish, bashorat 
qilish sohasi sifatida oddiy fan tushunchasidan ko`ra, murakkabroq kategoriyani 
anglatadi. U faqatgina ilmiy vosita bo`lib, iqtisodiy voqelikni anglash usuli xizmatini 
o`taydi. Iqtisodiyotning rivojlanish an’analari va qonunlarini ilmiy jihatdan o`rganish, 
«Iqtisodiyot» fani va uning alohida tarmoqlarining muhim vazifasi hisoblanadi. 
Moddiy ishlab chiqarishdan ajralgan holdagi real iqtisodiyot mavjud emas. 
Moddiy ishlab chiqarish iqtisodiyot rivojlanishining asosi, xo`jalik faoliyatining 
boshlang’ich nuqtasi bo`lib kelgan va shundayligicha qoladi. Shu sababli 
iqtisodiyotning turli darajadagi - korxona, tarmoq va butun davlat miqyosidagi holati 
moddiy ishlab chiqarishning yutuqlari, jumladan, moddiy ishlab chiqarishning keng 
ma`noda iste`molga, yoki bugungi til bilan aytganda bozor talabiga mos kelishi bilan 
tavsiflanadi va oldindan belgilab beriladi. 
“Iqtisodiyot doimo moddiydir” iborasi insonning hayotiy ehtiyojlari, ya`ni uy-
joy, oziq-ovqat, kiyim-kechak, avtomobil’ va hokazolarga bo`lgan ehtiyojlaridan 
tashqari, iqtisodiyotning aholi va xalq xo`jaligi uchun zarur bo`lgan mahsulot(tovar) 
tayyorlanuvchi moddiy ishlab chiqarish sohasi bilan aloqasini ham aks ettiradi. 
Aynan moddiy ishlab chiqarish sohasi (sanoat, qishloq xo`jaligi, qurilish, transport va 
hokazo) aholining asosiy qismini ish bilan ta`minlaydi. Mehnat bilan bandlik 
ko`rsatkichi iqtisodiyot holatining o`ziga xos “barometri” vazifasini bajaradi: 
aholining mehnat bilan bandligi qanchalik yuqori bo`lsa, ishsizlik sur`ati shunchalik 
past bo`ladi va aksincha. 

---

11 
Zamonaviy fan-texnika taraqqiyoti ishlab chiqarish va iqtisodiyotning uzluksiz 
rivojlanishida