O zbekiston respublikasi sogliqni saqlash vazirligi toshkent pediatriya tibbiyot instituti

Yo'ldoshning ona qismi.
Y old o sh n in g ona qism i yo'ldosh to'siqlariga — septalar, lakunalar va 
bazal plastinkalar kiradi. Bazal plastinka hujayralari asosan dcsidual (tushib 
kctuvchi) hujayralaridan iborat bo'lganligi uchun bu qavat - dcsidual parda 
dcyiladi. D csidual hujayralar biriktiruvchi to’qim a hujayralaridan hosil 
bo ladi, о zlari oval shaklida, yadrosi dumaloq yoki ovalsim on, glikogcnga, 
lipidlarga, vitam inlarga boy bo'ladi, trofik, him oya vazifalarini o'taydi.
Bazal plastinkaning pcrifcrik qism i silliq xorion bilan birlashib kctadi va 
qonni lakunalardan tarqashiga, chiqishiga yo'l qo'ym aydigan tutashuvchi 
plastinka hosil qiladi. So rg’ichlarda sitotrofoblastlardan mczasil yo'li bilan 
bazal 
plastinkaga 
(tushib 
kctuvchi 
bazal 
parda), 
scptalarga 
ayrim
sitotrofoblastlar o'tib qoladi va ular pcrifrcik sitortofoblastlar dcyiladi. 
Periferik sitotrofoblastlar o'zak so'rg’ichlarning ona qism iga bog’lanishida 
m uhim rol o'ynaydi. B u hujayralar dcsidual hujayralarga nisbatan bazofilroq 
bo'ladi.
H om ila o'sgan sari bachadon bo'shlig’ini to'ldirib boradi va oxirida 
bo'shliq tam om ila yo’qoladi, parietal va sumkali tushib kctuvchi pardalar 
yopishib kctadi.
H om ilani o'sish davrida so'rg’ichlar sitotrofoblast doim o'zgarib turadi. 2 
oydan sinsitotrofoblast kam aya boshlaydi, kcyinchalik sitotrofoblast yo'qoladi, 
sinsitotrofoblast yupqalashib boradi, hatto ayrim joylarda uning o'rnida 
fibrinoidlar hosil bo'ladi (Langergans fibrinoidi va Nitabus fibrinoidi). 
Fibrinoidlar plazm a va parchalangan sitotrofoblastlar hisobiga hosil bo'ladi. 
Shunday fibrinoidlar septa va bazal plastinklarda ham bo'ladi va rod fibrinoidi 
dcyiladi, u ko'proq im m un jarayonida, ona-yo'ldosh-bola tizim ida qatnashadi.
M avzuning klinik moxiyati ju d a katta yo'ldosh ona bola o'rtasidagi asosiy 
a ’zo b o 'lib u orqali bola onadan oziq moddalar, kislorod va taraqqiyoti uchun 
kerak 
bo'ladigan 
barcha 
moddalarni 
oladi, 
toki 
ularni 
o'zi 
ishlab 
chiqarm aguncha. Bunda platsentar to'siq asosiy rol o'ynaydi. Platsentar 
to siqdagi kam chiliklar ona qismdagi o'zgarishlar xomila taraqqiyotini buzadi 
va turli kasalliklarga olib keladi.