Boshlang‘ich sinflarda jarangli va jarangsiz undoshlarni o‘rgatish mamirova Farangiz, Yo’ldoshev Farhod

 
ko‘rsatilgan.
2-sinf Ona tili va O‘qish savodxonligi kitobining 79-betida quyidagi qoida 
keltirilgan: ”Ba’zi so‘zlar aytilganidek
 
yozilmaydi. Bunday so‘zlarni mavzular 
davomida o‘rganib yodda saqlab borishingiz kerak: mikrop-mikrob, mikroskob-
mikraskop [5]
. 
Bu mashq orqali o‘quvchilarning imloviy savodxonligi yanada oshadi.Bu 
so‘zlarni eshitishi bilan , ko‘rishi bilan ajratib oladi va to‘g‘risini yozadi. 
3-sinf Ona tili darsligi orqali aniq mukammalroq o‘rganadilar” Talaffuzda 
ayrim so‘zlarning oxirida kelgan jarangli undosh o‘rniga uning jarangsiz jufti 
eshitiladi: kitob, avlod, ozod.Bunday so‘zlar oxirida qaysi harf yozilishni aniqlash 
uchun shu so‘zdan so‘ng unli qo‘shib aytiladi: kitob-kitobi, mard-mardi, yalpiz-
yalpizi”[6]. 
 
Shu qoida orqali qaysi harf yozilishini aniqlab olsa bo‘ladi. Bu qoida 
darslikda mashqlar orqali mustahkalangan.

Bolalarning imloviy savodxonligi shakillanishiga bu mashqlar yordam beradi. 

O‘quvchilar mashg‘ulotda bilimlarning barcha sohalarini o‘rganishga va dunyo 
qarashini kengayishiga yordam beradi. Boshlang‘ich sinflarda o‘quvchilarga faqat 
qoidalarni yodlatishdan ko‘ra ularni bolalar bilan birgalikda ijod qilib yaratilsa, 
ularni ongli o‘zlashtiradila. Shundan so‘ng, darslikka murojat qilish, mashqlar 

---

bajarish maqsadga muvofiqdir. Shunisi aniqki, kitob odamni-bilog‘on, suhbatda-
topqir qiladi, yozib olishi esa un aniqlikka o‘rgatadi. 
Xulosa qilib aytamizki, bu bilimlarni bizdan keyingi avlodalarga meros qilib 
qoldiramiz. Bilim insonni komillik sari yetaklaydi. Dunyoga yangicha nigoh bilan 
qarashga o‘rgatadi. Ilm insonni hayot yo‘lini bir quyosh misoli yoritadigan 
kuchdir. Shu sababli ilm olishdan aslo tolmaylik
. 
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Review.uz( internet ma’lumotlari asosida); 
2. Karimov.I.A Barkamol avlod-O’zbekiston tarqqiyotining poydevori. 
Toshkent “Sharq”.1997 .B.5. 
3. Hamrayev. M, Muhammedova.D. “Hozirgi o‘zbek adabiy tili”.Toshkent. 
2003.B.32. 
4. Azimova.I, Mavlonova.K. 1-sinf “Ona tili va O‘qish savodxonligi” 
Toshkent 2021.B.78. 
5. Azimova.I, Mavlonova.K. 2-sinf “Ona tili va O‘qish savodxonligi” 
Toshkent 2021.B.79. 
6. Fuzailov.T, Xudoyberganov.M. 3-sinf “Ona tili” Toshkent “O‘qituvchi” 
2019 B.21.