Avtomatika asoslari va avtomatik rostlagichlar : Elektr ta'minoti : O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan darslik sifatida tavsiya etilgan

0 4nglab o ‘rnatilgan detallam i biriktirish usullari
D e ta lla r b u n k erla rd a o ‘nglashib, yig‘ish pozitsiyasiga u zatib b eril- 
g an d an keyin, u la r m axsus m exanizm lar yo rd am id a ajralu v ch an yoki 
ajralm as qilib biriktirilishi kerak. A jraluvchan birikm alarga bu zib - 
yig‘ishga m o ‘ljallangan qism lar kiradi. U la r b oltlar, gaykalar, p o n alar 
va shunga o ‘xshashlar bilan biriktiriladi. A jralm as b irik m alar b ir- 
biriga k u ch ostida presslab kiritilgan, elek tr p a y v a n d la n g a n ,. uchi 
siqilgan, kavshar-lan g an , yelim langan, qizdirib biri ikkinchisiga sing- 
dirilgan, za m a z-k a lan g an , y upqa devori bukilib, b o sh q a d etain in g
chuq u rig a kiritilgan, o y n a yoki plastm assadan m etallga form ovka q il­
ingan yoki quyib olingan birikm alar kiradi.
B irikm alam ing ajraluvchan yoki ajralm as b o 'lish ig a q arab yig'ish 
pressini avtom atlashtirish h am h a r xil usullarda h a m d a turli asbob va 
m ex an iz m lar y o rd a m id a olib boriladi.
Avtomatik biriktirish mexanizmlari
A v tom atik biriktirish m exanizm larining tu ri ju d a k o 'p . U lar 
ichida eng k o 'p tarqalg an lari gayka buragichlar, sh u ru p b u ra g ic h lar va 
payvandlash uskunalari. K om pleks avtom atlashtirilgan yig 'ish liniya­
larida yig'ilgan qism lam ing sifatini tekshiruvchi, saralovchi m axsus av­
tom atik m exanizm va agregatlar ham o'm atilg an bo'ladi. U lar birikm an- 
ing m ustahkam ligini, oraliq bo'shliqlarini, m exanizm yoki qism ning ish 
protsessini tekshirib, bu haqda aniq m a ’lum otlar berib turadi.
O ddiy yig'ish avtom atlaridan m urakkab avtom at stanoklarga.
Y uqorida faqat ikkita qism ni yig'uvchi oddiy avtom atlam ing ayrim - 
lari bilan tanishgan edik.
M a ’lum ki, 
qism qancha k o 'p detallardan tashkil topgan bo'lsa, 
ulam i yig'ish h am , binobarin, yig'uvchi avtom atlar h am sh uncha m u-
23

---

A V TO M A TIK A ASOSLARI VA A V TO M A TIK R O S T L A G IC H L A R
rakkablashib boradi, bunkerli yuklash qurilm alarining soni o itib boradi, 
stanokning 
kom ponovkasi 
qiyinlashadi, 
ishlab chiqarish sikli katta- 
lashadi.