Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari 2020/1(22) issn 2181-9580

4-rasm. Maktabgacha ta’lim tashkiloti rahbarining innovatsion kompetentligining tahliliy 
tuzilmaviy tarkibiy qismi 
Shunday qilib, ishlab chiqilgan vositalar bo‘yicha ekspert baholashning (n=274) 
faktorli tahlili zamonaviy maktabgacha ta’lim tashkiloti rahbarining innovatsion 
kompetentligining statistik ahamiyatli to‘rtta - motivatsiyali-maqsadli, axborotli, 

---

34 
TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI
2020/1(22) 
funksional va tahliliy tuzilmaviy tarkibiy qismlarini aniqlashtirish imkonini berdi (5-
rasm).
5-rasm. Maktabgacha ta’lim tashkiloti rahbarining innovatsion kompetentligining 
tuzilmaviy tarkibiy qismlari 
Shu bilan birga, maktabgacha ta’lim tashkiloti rahbarining innovatsion 
kompetentligining aniqlashtirilgan tuzilmaviy tarkibi o‘zaro bir-biri bilan bog‘liq 
bo‘lib, bir-birini taqozo etadi. Motivatsiyali-maqsadli tuzilma tarkibi maktabgacha 
ta’lim tashkiloti rahbarining innovatsion faoliyatni amalga oshirishga nisbatan 
munosabatini belgilab beradi, uning pedagogik innovatika sohasidagi zarur bilim 
hamda ko‘nikmalarni egallashi jarayoniga ta’sir ko‘rsatadi. Axborot va funksional 
tuzilma tarkibi ham o‘zaro aloqador bo‘lib, bir-birini taqozo etadi. Ularning birinchisi 
ikkinchisining shakllanishi uchun asos bo‘lib xizmat qiladi, bu esa, o‘z navbatida, 
yangi bilimlarga nisbatan ehtiyojning paydo bo‘lishini rag‘batlantiradi hamda 
innovatsion kompetentlikning tahliliy tarkibining rivojlanishiga ta’sir ko‘rsatadi. 
Innovatsion kompetentlikning aniqlashtirilgan tuzilmaviy tarkibiy qismlari 
maktabgacha ta’lim tashkiloti rahbarining innovatsion kompetentligini shakllantirish 
va rivojlantirish jarayonini modellashtirish imkonini beradi. Bunda innovatsion 
kompetentlikning samarali shakllanishi va rivojlanishiga yo‘naltirilgan tayyorgarlik 
jarayonining tuzilmaviy mazmunini o‘zaro aloqadorlik g‘oyalariga ichki tuzilmaviy-
mazmunli o‘tishlari moslashuvchanligini inobatga olgan holda asoslash maqsadga 
muvofiq.
Zamonaviy maktabgacha ta’lim amaliyoti, o‘rganilayotgan muammoga oid 
ilmiy adabiyotlar tahlili ko‘rsatdiki, mazkur jarayonga oid tuzilmaviy-mazmunli 
modelning ishlab chiqilishi – maktabgacha ta’lim tashkilotlari rahbarlarining 
innovatsion kompetentligining samarali shakllanishi va rivojlanishining muhim asosi 
bo‘lib hisoblanadi. 
Shu sababdan, maktabgacha ta’lim tashkilotlari rahbarlarining innovatsion 
kompetentligining shakllanishi va rivojlanishi jarayoni modeli muayyan tuzilmaviy-
mazmunli elementlarning (shakllanishi va rivojlanishi yo‘nalishlari, tashkiliy-
motivatsiyali-maqsadli 
axborotli
funksional 
tahliliy 
INNOVATSION 
KOMPETENTLIK 

---

35