O'yinlar nazariyasining zamonaviy matematika va iqtisodiyotda tutgan o'rni

Kooperativ o'yinlar
nazariyasi qo'shma qarorning bajarilishini 
ta'minlash mexanizmi mavjud degan faraz ostidagi yechimlar qabul qilishni 
o'rganadi. Shu bilan birga, ushbu yo'nalishdagi asosiy vazifa individual o'yinchilar 
va koalitsiya (hamkorlikda harakat qiluvchi o‟yinchilar guruhi) larning 
manfaatlarini hamda ularning imkoniyatlarini hisobga olgan holda o'zaro manfaatli 
yechimlar to'plamini ko'rsatishdir. Agar ushbu to'plam bir nechta yechimlarni o'z 
ichiga olsa, u holda yagona va qaysidir ma'noda eng maqbul yechimni topishga 
imkon beradigan optimallik mezonini ishlab chiqish muammosi yuzaga keladi. O'z 
navbatida, hamkorlikda bo'lmagan o'yinlar o'yinchilarning bir-biridan mustaqil 
ravishda harakat qilish vaziyatlarini aks ettiradi, va agar qandaydir kelishuvlarga 
erishilgan bo'lsa, ular majburiyatlarni bajarmasligi ham mumkin. Keyingi 
o‟rinlarda asosan kooperativ bo'lmagan o'yinlarni ko‟rib chiqamiz. 
O'yinlar nazariyasida o'yin 
kooperativ
va 
kooperativ bo'lmagan
modellarga bo'linishidan tashqari, modellarning ko'plab boshqa tasniflari mavjud. 
Masalan, 
statistik
va 
dinamik
o'yinlar o'rtasidagi farq o'yinchilarning bir-

---

birlarining harakatlarini kuzatish va ularga javob berish qobiliyati tufaylidir. 
Statistik
o'yinlarda o'yinchilar bir vaqtning o'zida qaror qabul qiladilar va qabul 
qilingan qarorlar qayta ko„rib chiqilmaydi. 
Dinamik
o'yinlarda esa harakatlarning 
yanada murakkab tartibi mavjud. 
An'anaga ko'ra, o'yinlar nazariyasini o'rganish ikki kishining statistik 
o'yinlarini o'rganishdan boshlanadi. Bunday o'yinlar orasida adabiyotlarda 
ko'pincha muammolarning alohida kichik toifasi ajratiladi, unda 
bitta 
ishtirokchining yutug’i ikkinchisining yo'qotishlariga teng
bo‟ladi. Ushbu turdagi 
o'yinlar