Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

Giperosmalyar noketotik bo‘lmagan komalar 
uchun plazmaning yuqori 
osmolyarligi xarakterli bo‘lib, bu to‘qima va miyaning suvsizlanishiga olib keladi. 
Turli bo‘lgan nevrologik belgilar paydo bo‘ladi: bosh og‘rig‘i, anoreksiya, qusish 
qilish, generallashgan va portsial tutqanoqlar, epileptik status rivojlanishi mumkin, 
asta-sekin xush buziladi. Suvsizlanish oshib borgan sari titroq, isitma, insultsimon 
o‘choqli nevrologik simptomlar paydo bo‘lishi (afaziya, gemianopsiya, gemiparez, 
giperkinezlar, alaxsirash, gallyutsinatsiyalar) bilan kechadi. Kechroq Varoliy 
ko‘prigi va uzunchoq miyaning metabolik demiyelinizatsiyasi rivojlanadi, miya 
ustuni belgilar paydo bo‘ladi, xushi so‘nadi.
Laktoatsidotik holat 
uglevod almashinuvini buzilishi bilan bog‘liq (qandli 
diabet hisobiga yoki biguanidlarni yuqori dozada qabul qilinishi natijasida). Qonda 
sut kislotasi kontsentratsiyasi oshadi, giperkaliemiya, azotemiya rivojlanadi. 
Natijada ko‘ngil aynash, qusish, ishtaha pasayishi, bosh og‘rig‘i, harakat 

---

 394
bezovtaligi hulqning buzilishi, keyinchalik xushning buzilishi hamda oligo yoki 
anuriya paydo bo‘ladi.
Miya qon aylanishining o‘tkir buzilishi 
qandli diabet bor bo‘lgan 
bemorlarda yoshlikda paydo bo‘lib, miya infarkti turi bo‘yicha kechadi va yuqori 
darajada o‘limga olib boradi.
Qalqonsimon bez patologiyasida nevrologik buzilishlar 
Qalqonsimon bez kasalliklari turli xil nerv-psixik o‘zgarishlar bilan 
kechadi. Tireotoksikozda ensefalopatiya rivojlanishi mumkin. Bu uyquning 
buzilishi, epileptik tutqanoqlar bilan xarakterlanadi. Giperkinezlar, 
fastsikulyatsiya, pay reflekslarning jonlanishi tipik hollarda kuzatiladi. Ko‘pincha 
ko‘z belgilari ko‘rinishida – qovoqning retraktsiyasi, qayta Terner sindromi va 
kam hollarda pirpirashi kuzatiladi. Orbitaning limfotsitar infiltratsiya va 
shishishining rivojlanishi natijasida tashqi oftalmoplegiya (yoki oftalmoparez) 
ambliopatiya rivojlanishi mumkin. Qalqonsimon bezning kattalashishi orqaga 
qaytaruvchi hiqildoq nervning kompressiyasi rivojlanishi mumkin. Bu ovoz 
boylamlarining paralichi va disfagiya ko‘rinishida kechadi. Tireotoksik krizda 
vegetativ va elektrolit buzilishlar yaqqol namoyon bo‘ladi, bu xushning so‘nishi 
yoki psixomotor qo‘zg‘alishlar ko‘rinishida kechadi. Nevrologik statusda, o‘choqli 
nevrologik belgilardan piramida yetishmovchiligi, bulbar buzilishlar kuzatiladi.