Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

25-rasm.
 Bo‘yin chigali.
1. Yuqorigi tutam 
2. Pastki tutam 
3. Bo‘yinning ko‘ndalang nervi 
4. Bo‘yin sirtmog‘i
5. Ensa nervi
6. Katta quloq nervi
7. O‘mrov usti nervi 
1. Bo‘yin chigali (plexus cervicalis). 
To‘rtta yuqorigi bo‘yin (C
I-IV
) nervlarining 
oldingi shoxlarini qo‘shilishidan hosil 
bo‘ladi. Uning shoxlari uch: sezuvchi, harakatlantiruvchi va aralash guruhlarga 
bo‘linadi. Sezuvchi shoxlari: ensaning kichik nervi (n.occipitalis minor) quloqning 
katta nervi (n.auricularis major), bo‘yinning ko‘ndalang nervi (n.transversus colli) 
va o‘mrov usti nervlari (n.n. supraclaviculares), ensa, quloq suprasi, tashqi eshituv 
yo‘li, deltasimon va katta ko‘krak mushak sohasi terisini innervatsiya qiladi.
Uning harakatlantiruvchi shoxlari chigal atrofida joylashgan bo‘yin 
mushaklarini innervatsiya qiladi. 
Aralash shoxi bo‘lgan diafragma nervi (n. phrenicus) diafragma mushagini, 
plevrani, perikardni va diafragmani qoplagan qorin pardani innervatsiya qiladi.
2. Yelka chigali (plexus brachialis) to‘rtta pastki bo‘yin (C
V-VII
) qisman IV 
bo‘yin (C
IV
) va I ko‘krak (D
I
) nervlarining oldingi shoxlarining qo‘shilishidan 
hosil bo‘ladi. Narvonsimon mushaklar oralig‘ida bu nervlar o‘zaro qo‘shilib uchta: 
ustki, o‘rta va pastki poyalarni hosil qiladi. Bu poyalar pastga tomon yo‘nalib, 
qo‘ltiq osti arteriyasini uch tomondan o‘rab turuvchi uchta: medial, lateral va orqa 
dastalarga bo‘linadi. Yelka chigalidan uzun va qisqa shoxlar chiqadi. Qisqa shoxlar 
chigalning o‘mrov usti qismidan chiqib, ularga yelka kamari va ko‘krak qafasi 
yuza mushaklarini innervatsiya qiluvchi quyidagi nervlar kiradi: ko‘krak orqasi 
nervi (n.dorsalis scapulae) C
V 
dan; ko‘krakning uzun nervi (n.thoracicus longus) 
C
V-VI 
dan; o‘mrov osti nervi (n.subclavisus) C
V
dan; kurak usti nervi 
(n.suprascapularis) C
V-VII
dan; kurak osti nervi (n.subscapularis) C
V-VII
, 

---

 42
ko‘krakning orqa nervi (n.thorocodorsalis) C
V-VII
dan; lateral va medial ko‘krak 
nervlari (n. pectoralis lateralis et medialis) C
V
-D
I
dan; qo‘ltiq osti nervi (axillaris) 
C
V
-C
VIII
boshlanadi. Uning oxirgi shoxi yelkaning lateral teri nervi (n.cutaneus 
brachii laterulis) yelkaning lateral sohasi terisini innervatsiya qiladi.
Yelka chigalining uzun shoxlari o‘mrov osti qismidan chiqib ularga qo‘lning 
erkin qismi mushaklari va terisini innervatsiya qiluvchi quyidagi nervlar kiradi: 
mushak-teri nervi (m.musculocutaneus) C
V
-C
VIII 
dan; yelkaning medial teri nervi 
(n.cutaneus brachii medalis) C
V
-C
VII
dan; bilakning medial teri nervi (n.cutaneus 
antebrachii medialis) C
V
-C
VII
dan; oraliq nerv (n.medianus) C
V
-C
VIII
dan; tirsak 
nervi (n.ulnaris) C
VII
-D
I
dan; bilak nervi (n.radialis) C
V
-C
VIII
dan hosil bo‘ladi.