Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

NEYROOITS. 
 
VICh infeksiyasining tasnifi (V.I.Pokrovskiy, 1988) 
Inkubatsiya davri
Birlamchi belgilar davri:
Isitmali o‘tkir davri;
Simptomsiz faza; 
Rivojlangan persistirli limfadenopatiya. 
Ikkilamchi davri:
O‘pka shakli; 
Serebral shakli; 
Oshqozon-ichak shakli; 
Onkogen shakli;
Perinatal 
davri: 
Markaziy nerv tizimining o‘ziga xos zararlanishi; 
Birlamchi VICh ga aloqador nevrologik sindromlar: o‘tkir infeksiya 
(S.V.Britton, 1992) 
 
O‘tkir aseptik meningit
O‘tkir ensefalopatiya 
Leykoensefalit 
Generalizatsiyalashgan yoki fokal xurujlar
Ko‘ndalang miyelit
Kranial va periferik nevropatiyalar 
Bella falaji 
Giyen-Barre turidagi o‘tkir yallig‘lanuvchi dimelinizatsiyali polinevropatiya
Poliomiyelit
Mioglobinuriya
OITS – orttirilgan immun tanqislik sindromi – odam immun tanqisligi virusi 
(OIV) tomonidan chaqiriladigan infeksiya rivojlanishining oxirgi bosqichi 
hisoblanadi. OITS qo‘zg‘atuvchisi 1983 yilda deyarli bir vaqtning o‘zida Robert 
Galo va Lyuk Montene tomonidan ajratib olingan. 
Hozirgi vaqtda infeksiya pandemiya xarakterini olmoqda, chunki OITS bilan 
kasallanish butun dunyo mamlakatlarida geometrik progressiya bo‘yicha o‘sib 

---

 245
bormoqda. Avvallari
 
OITSning birinchi holatlari AQShda 80-yillar boshida, shu 
kasallik bilan birinchi bemor aniqlangan vaqtda qayd etilgan deb qaralardi. Lekin 
oxirgi ma’lumotlarning ko‘rsatishi bo‘yicha odam OIV va OIV ga o‘xshash 
infeksiya bilan ancha avval to‘qnashgan. Shunday qilib, 1968 yilda AQShning 
Sent-Luis shahar gospitaliga 15 yoshli qora tanli yigitcha chov limfa tugunlarining 
surunkali shishishiga shikoyat qilib kelgan. Bemor faol jinsiy hayot olib borishini 
tan oldi, unda ekstraokulyar xlamidiya infeksiyasi topildi. Bemor 
antibiotikoterapiya kursini o‘tganiga qaramay, 1969 yilda vafot etdi. O‘sha vaqtda 
vrachlar tashhis qo‘yishga qiynalishganligi sababli, kelajakda bemor o‘limining 
sababini topish uchun qon, miya va boshqa a’zolari to‘qimalarini muzlatib 
qo‘yishga qaror qilindi. 1986 yildagi tekshirishlar OITS tashhisini tasdiqladilar, 
xususan, o‘lgan bemor qoni OIV ning hozirgi kunda ma’lum hamma markerlari 
bilan reaksiyaga kirishgan. 
Oxirgi ma’lumotlarga ko‘ra, bu qo‘rqinchli va xatarli kasallik bilan firaonlar 
vaqtida ham kasallanganlar. Vaholanki, Misr piramidalarida tekshirishlar olib 
borgan ekspedisiyaning hamma a’zolari «tushunarsiz va qo‘rqinchli» kasallikdan 
vafot etgan. OITS pandemiyasining yoyilib borishi shu bilan havfliki, bu 
kasallikning oldini olishning va davolashning samarador vositalari yo‘q bo‘lib, 
100% hollarda o‘lim bilan tugaydi. Infeksiya manbai bo‘lib nafaqat klinik 
ko‘rinishi yaqqol namoyon bo‘lgan bemorlar, balki, soni bemorlarga nisbatan 10 
baravar ko‘proq bo‘lgan sog‘lom tashuvchilar bo‘lishi ahvolni yanada 
og‘irlashtiradi.
OITSning klinik ko‘rinishi ko‘p a’zo va tizimlarning patologiyasi bilan 
xarakterlanadi. Asab tizimining zararlanishi 80-90% OIV yuqqan bemorlarda 
kuzatiladi. OITSning nevrologik ko‘rinishlari ko‘p uchraganligi, hamda uni erta va 
differensial tashhis qilish qiyinchilik tug‘dirganlgi uchun neyroOITS muammosi 
aktual va global hisoblanadi.