Аsoslari Darslik

19-rasm.
Ta’minlagichlar: a- barabanli; b- jamlashgan. 
1-tsilindrik kameralar; 2-qopqoq; 3-diafragma; 4- qopqoqdagi teshik. 
Tsapfalarning qoplamasi tekis yoki spiralsimon. Yuklovchi tsapfa 
spiralining yo‘nalishi tegirmonda dastlabki mahsulotning surilishini, bo‘shatuvchi 
tsapfada esa sharlar va yirik mahsulotni tegirmonga qaytarilishini ta’minlashi 
kerak. 
Odatda qoplama bir tekis edirilmaydi. Marganetsli po‘lat (markasi 110 G 13 
L) dan tayyorlangan qoplama plitalarning edirilish tezligi sutkasiga millimetrning 
bir necha ulushini tashkil etadi. Barabanning yoki satxiga ko‘tarilgan dastlabki 
mahsulotni tegirmonga yuklash uchun barabanli ta’minlagich o‘rnatiladi. 
U konus shakliga o‘tuvchi tsilindrik kameralar 1, qopqoq 2, sektorlar 
teshikka ega diafragma 3dan iborat. Ta’minlagich boltlar yordamida tegirmonning 
yuklovchi tsapfasiga o‘rnatiladi. Mahsulot qopqoqning teshigi 2, diafragmaning 
sektorli teshigi 3 orqali o‘tib yuklovchi tsapfa qoplamasining spiraliga tushadi. 
Dastlabki mahsulotni va klassifikator qumini bir vaqtda tegirmonga yuklash 
uchun jamlashgan ta’minlagichlardan foydalaniladi. Jamlashgan ta’minlagich (15-
rasm,b) barabanli va chig‘anoqli ta’minlagichlarning birlashmasidan iborat. 
Tsilindrik barabanga oxirgi uchiga almashtiriladigan soyabon o‘rnatilgan cho‘mich 
mahkamlangan. Ta’minlagich boltlar yordamida tegirmonning yuklovchi 
tsapfasiga o‘rnatilgan. 

---

52 
Dastlabki mahsulot qopqoqdagi teshik 4 orqali, qumlar esa baraban o‘qidan 
quyi sathda joylashgan yuklovchi qutidan cho‘michlar yordamida tortib olinadi va 
ta’minlagich barabanining ichiga tushadi. 
Markaziy bo‘shatiluvchi sharli tegirmon(16-rasm) tuzilish jihatdan panjara 
orqali bo‘shatiluvchi tegirmon MShR ga o‘xshaydi. U yonbosh tomondan qopqoqli 
(2 va 4), ichi bo‘sh tsapfa 3 va 13 ga ega tsilindrik baraban 1 dan iborat bo‘lib, shu 
tsapfalar orqali baraban podshipnik6 va 11 larga tayanadi. 
Barabanning va qopqoqlarning ichki devori qoplama plitalar 8va10 bilan 
qoplangan. Barabanning aylanishi elektrodvigateldan barabanga mahkamlangan va 
17 ga o‘rnatilgan etakchi shesternya 16 orqali amalga oshiriladi. Yuklovchi ichi 
g‘ovak tsapfaga jamlashgan ta’minlagich o‘rnatilgan. Ichi g‘ovak tsapfalar 
almashtiriluvchi yuklovchi 4va bo‘shatuvchi 12 voronkalar bilan ta’minlangan. 
Uncha katta bo‘lmagan o‘lchamdagi tegirmonlar barabanning ichiga 
qoplamani kiritish uchun lyuk 7 va 15 larga ega. Katta o‘lchamdagi tegirmonlarda 
bu operatsiya bo‘shatuvchi tsapfa orqali bajariladi. Barabanga po‘lat yoki chuyan 
sharlar solinadi.