Amaliy audit

7.2. Hisobdor shaxslar bilan hisob-kitob muomalalari auditi 
Xojalik subyektlari har doim ham bevosita o`z kassasidan yoki hisob-kitob 
schyotidan hisoblashishlarni amalga oshira olmaydi. Bunday hollarda xodimlarga
hisobdorlik asosida bo`naklar naqd pullarda beriladi, ular to`lovlarni amalga 
oshiradilar. Bular ma'muriy xojalik muomala xarajatlari va xizmat safarlari uchun 
beriladigan bo`naklardir. Ushbu xojalik muomalalari 4220 - «Xizmat safari uchun 
berilgan bo`naklar», 4230 - «Umumxojalik xarajatlari uchun berilgan bo`naklar» va 
6970 - «Hisobdor shaxslarga to`lanadigan qarzlar» schyotlarida hisobga olinadi. 
«Naqd pulsiz hisob-kitob yo`li bilan amalga oshirib bo`lmaydigan mayda 
ma'muriy-xojalik, operatsion va xizmat safari xarajatlari uchun kassadan korxona 
ishchilariga beriladigan pul bo`naklari hisobdor summalar deb ataladi. 
Hisobdor shaxslar bilan hisob-kitoblar auditining asosiy vazifalari: hisobdor 
summalar to`g`ri va maqsadli ishlatilganligini tekshirish; xojalik yuritish nuqtai 
nazaridan qonunga xilof va maqsadga muvofiq bo`lmagan xarajatlarni aniqlash; 
xizmat safarlari bilan bog`liq xarajatlarni qoplash bo`yicha belgilangan tartibga rioya 
qilinishini tekshirish»1. 

---

343 
Hisobdor shaxslar bilan hisob-kitoblar auditi mazkur obyekt bo`yicha ichki 
nazorat va hisob tizimining holatini o`rganishdan boshlanadi. Ichki nazorat tizimini 
baholashda aniqlangan, uning kuchli tomonlari (nazorat barcha test qilinadigan 
yo`nalishlar bo`yicha amalga oshirilganligi, muomalalar haqqoniyligi, tegishli tarzda 
ruxsat etilganligi va hisobda aks ettirilganligi), shunindek, kuchsiz tomonlari 
(hisobdor shaxslar ro`yxati, hisobdor summalar beriladigan muddatlar va 
boshqalarning buyruq bilan tasdiqlanganligi) hisobdor shaxslar bilan hisob-kitoblarni 
batafsil tekshirishda e'tiborga olinadi. Bu muomalalar ko`p hollarda yoppasiga 
tekshiriladi. 
Hisobdor shaxslar bilan hisob-kitoblar auditining vazifalari quyidagilardan 
iborat (7.2-jadval).