T oshkent axborot texnologiyalari universiteti

 
Yarim o‘tkazgich - metall kontaktida to‘g‘rilash hodisasi 
Metalldan yarim o‘tkazgichga o‘tayotgan elektronlarga ta’sir etuvchi potentsial 
to‘siq chiqish ishlarining farqiga 
tengdir: Yarim o‘tkazgichdan metallga 
o‘tayotgan elektronlarga ta’sir etuvchi potentsial to‘siq 
ga tengdir. Metalldan 
yarim o‘tkazgichga o‘tayotgan elektronlar oqimini 
, yarim o‘tkazgichdan metallga 
o‘tayotgan elektronlar oqimini esa 
deb belgilaymiz. Bu elektron oqimlariga , mos 
ravishda, quyidagi tok zichliklari to‘g‘ri keladi: 
va 
. 
Muvozanat holatida kontakt orqali o‘tadigan natijaviy tok nolga teng, shu sababli
o‘z navbatida, muvozanat holatiga to‘g‘ri keluvchi toklar zichliklari 
quyidagicha belgilanadi: 
, 
Kontaktga, kontakt potentsiallar farqi 
V
k
yo‘nalishiga mos bo‘lgan tashqi 
potentsiallar farqini qo‘yamiz. Yopuvchi qatlam qarshiligi yarimo‘tkazgich boshqa 
qismlarining qarshiliklaridan bir necha tartibda katta bo‘lgani uchun, tashqi potentsiallar 
farqi asosan yopuvchi qatlamga tushadi.
0
)
(

d

0








d
x
dx
d

2
0
2
)
(
2
)
(
x
d
N
q
x
d





n
м





0
0
0
0
0
2
2
2
2
k
d
n
V
d
q N
q n
 
 


0
n
n
Nd
m
n
(
)



k
qV

0

0
m
п
n
0
nm
n
nm
j
mn
j
nm
mn
j
j

nm
mn
s
j
j
j



---