T oshkent axborot texnologiyalari universiteti

Metall – yarimo‘tkazgich kontakti 
 
Kontaktdagi potentsial to‘siq funktsiyasi ko‘rinishi Puasson tenglamasi orqali 
ifodalanadi: 
, 
bu yerda 

– yarimo‘tkazgichning dielektrik singdiruvchanligi, 
– qo‘zg‘almas 
zaryadlarning hajmiy zichligidir. Bu holda, yarimo‘tkazgichdagi barcha donor atomlar
N
d
ionlashgan bo‘ladi. U holda: 
,
, 
Bu tenglik uchun, quyidagi chegaraviy shartlar o‘rinlidir: 
n
м



B
3

17
10

0
5
A

14
10

s
n
17
10


n
)
(
0
2
2
x
q
dx
d





)
(
x

d
qN


2
2
2
0
d
d
q
N
dx




---

O’QUV-USLUBIY MAJMUA FIZIKA 
––––––––––––––––––––––––––––––{ 417 }–––––––––––––––––––––––––––––– 
,
, 
chunki kontakt qatlamidan tashqarida 
x 
>>
d
kontakt maydon yo‘qdir. (140.2) - tenglamani 
integrallash quyidagi natijani beradi: 
, 
Bu ifodadan yarim o‘tkazgichdagi potentsial to‘siq ko‘rinishi parabolaga o‘xshashligi 
ko‘rinib turibdi. 
x
= 0 bo‘lganda, 
ga tengdir. U holda yopuvchi qatlam 
qalinligi quyidagicha bo‘ladi: 
, 
bu yerda 
– 
ga teng bo‘lgan 
n 
– yarim o‘tkazgichdagi elektronlar 
kontsentratsiyasidir. 
Elektronlardan xoli bo‘lgan yopuvchi qatlam qalinligi elektronlarning erkin yugurish 
yo‘lidan ikki – uch tartibda katta bo‘lgani uchun, bu qatlam juda katta qarshilikka ega 
bo‘ladi.